Kulturaren Nozioa eta Analisia
Clasificado en Filosofía y ética
Escrito el en vasco con un tamaño de 2,95 KB
Kulturaren nozioa
“kultura” hitza biz entzu hauetan erabil daiteke:
-Zentzu zabalean, gizarteriaren ondare sozialaz ari ad: gizakiek belaunaldiz belaunaldi dugun ezagutza multzoa.
-Zenztu hertsian, giza talde bakoitzean, ondare sozialak hartu dituen molde bereziez ari da.
-Kultura fenomeno soziala da. Hezkuntza bidez irauten du, horrela, identitate indibidual eta kolektibo bat sortzeko.
-Kulturen ezxaugarria da haien dinamismoa; etengabe aldatzen dira.
-Hizkuntzak kulturaren funtsezko osagaia da. Wilhem von Humboldten arabera, hizkuntza bakoitza munduaren ikuspegi baten ordezkarri da.
-Teknika da kulturaren beste oinarrizko osagai bat. Gizakiek ez dugu gorpùtzean aldaketa garrantzitzsurik jasaten; natura aldatzen dugu teknikaren bidez.
-Gizakiaren ezaugarri anatomiko eta fisiologiakoak funtsezko oinarri dira kulturarentzat. Ernaldia laburtzeak eta jaiotzen garenean gure nerbio-sisitema hain heldugabea izateak bide egiten diote kulturaren sorkuntzari.
Kultura eta natura, elkarren kontra egonetik urrun, osagarriak dira gizkaiarengan.
-Gizakiaren alderdi naturalak, biologikoak, eragina du klturan; baina ez du determinatzen.
Kulturaren analisia
-Protokultura. Hitzez htz denboan, izan den lehenengo kulturaz ari da protokulturs; ohikomkultura eta, beraz, landu gabea da.
-Kultura materiala eta ez-materiala: Kultura materiala giz atalde batek ekoizten eta erabiltzen dituen objektuez eratuta dago, bai eta talde horren erakunde eta egitura politikoez ere. Adibidez, lanabesak eta tresnak edo gobernu-mota.
Balioei, mitoei erlijioei eta abarrei- maiz “kultura ez-materiala” deritzo.
Subkultura eta kultura nagusia: “Subkultura” hitzak pertsona talde bat deskribatzen du. Adibidez, kultura nagusi beraren eta landare subkultura.
-Kontrakultura: Kultura nagusiarekiko gatazkatsuak diren joera, petsamendu eta balioak dira kontrakultura.
Kultura ofizial nagusiarekiko alternatiboa edo paraleloa den bzimodua aldarrikatzen du gutxiengo horrek; eta zenbaitetan, bortxazko prozedurak erabili izan dituzte.
Talde kontrakultural horiek hazi egin daitezke, eta aldaketa kultural garrantzitsuak eragin.
-Zibilizazioa. Lantinezko civitas hitzetik dator “hiria esan nahi duena. Ez dago adostasunik haren esanahiaren gainean.
Garrantzitsuena da, kontuan izatea aurreiritzi hauek, gutxienez saihestu behar ditugula.
-Zibilizazioa soilik, mendebaldeko kulturetako kontua dela pentsatzearen aurreiritzia.
Menebaldeko kultura edozein gizakik amestu dezakeen bizimodu jasoena dela pentsatzearen aurreiritzia.