Landaredi Potziala: Baliabide Naturala, Errolda, eta Biztanleriaren Hazkundea

Clasificado en Geografía

Escrito el en vasco con un tamaño de 3,57 KB

Landaredi Potziala

Era naturalean, gizakien esku-hartzerik gabe, toki jakin batean ingurune-baldintzen arabera hazi beharko lukeen landaredia

  1. Baliabide Naturala- Giza beharrizanak asetzeko hartu edo erabiltzen den ingurune naturalaren partea edo osagaia.

  2. Arrisku naturala prozesu naturala, ongizaterako edo giza bizitzarako mehatxua izan daitekeena, ondorio katastrofikoak izan ditzakeelako: pertsonak hiltzea eta kalte materialak azpiegituretan, eraikinetan, uztetan …

  3. Errolda  Udalerriko bizilagunak eta haien oinarrizko ezaugarriak (adina, sexua, lanbide-jarduera, helbidea...) jasotzen dituen administrazio-erregistroa. Udalerriko bizilekuaren eta ohiko bizilekuaren froga dira haren datuak.

  4. Biztanleriaren Berezko Hazkundea  Urte bakoitzeko jaiotza-kopuruaren eta heriotza-kopuruaren arteko kendura. Hazkunde begetatiboa ere deitzen zaio.

  5. Biztanleriaren Benetako Hazkundea   Biztanleriaren hazkunde naturala eta leku baten migrazio-saldoa aldi jakin batean batzearen emaitza. Kontuan hartu behar dira jaiotza- eta immigrazio-datuak (biztanleriaren hazkundea), baita hilkortasuna eta emigrazioa ere (biztanleriaren galera). Biztanleriaren guztizkoaren gaineko portzentajean adierazi ohi da.

  6. Bizi-Itxaropena Jaiotza-urtearen eta ezaugarri soziokulturalen arabera pertsona batek herrialde jakin batean bizi dezakeen batez besteko urte-kopuruari erreferentzia egiten dion indize demografikoa. Hilkortasunak populazio desberdinetan duen eraginari eta biztanleriaren osasun-baldintzei eta garapen-mailari buruzko konparazioak egiteko erabiltzen den adierazlea da. Oro har, jaiotzean kalkulatzen da, nahiz eta ondoren eguneratzeak egin daitezkeen. Sexuen arabera, emaitzak desberdinak dira, eta emakumeen bizi-itxaropena handiagoa da.

  7. Biztanleriaren Zahartzea  Herrialde batean gertatzen den prozesua, 65 urtetik gorako biztanleriaren ehunekoa biztanleria osoaren % 12tik gorakoa denean. Biztanleriaren zahartzearen arrazoi nagusiak bizi-itxaropenaren igoera eta jaiotzen eta ugalkortasunaren beherakada dira. Biztanleriaren zahartze-tasaren bidez neurtzen da, hau da, 65 urte edo gehiago dituen biztanleriaren ehunekoa 15 urtetik beherakoekin alderatuta, 100ez biderkatuta. (65 urte edo gehiagoko bizt.* 100/15 urte baino gutxiagoko bizt.).

  8. Migrazio-Saldoa  Leku jakin bateko immigrazio eta emigrazioaren arteko balantzea. 

  9. Landa-Exodoa: Landa-ingurunean bizi diren biztanleen joan-etorri masiboa hirietara. Barneko migrazio-mugimendu bat da, normalean gazteei eragiten diena, bai gizonezkoei, bai emakumezkoei, eta hirietara joaten dira lan bila. Landa-exodoa XIX. mendearen amaieran hasi zen, eta Espainian 1950 eta 1975 bitartean izan zuen goraldia.

  10. Biztanleria Aktiboa: Ondasunak eta zerbitzuen ekoizpenerako lan eskua ematen duten edo ekoizpen-prozesuari gehitzeko egoeran eta aukeran dauden pertsona multzoa. 

Biztanleria Ez Aktiboa: Ordaindutako lanik egiten ez duena eta lan hori gauzatzeko eskuragarri ez dagoena, hala nola pentsiodunak, errentadunak, ikasleak eta etxeko lanak egiten dituzten pertsonak. Hori dela eta, ekonomikoki biztanleria aktiboaren mende dago.

Entradas relacionadas: