Merkataritza triangelua

PORTUGALEN PRROIEKTUA

XV mendean Portugaldarrek Indiara iristeko Italiarrek etamusulmanek erabiltzen ez zuten bide berri bat aurkitu nahi zuten.Portugaldarrek pentstsen zuten Ekialdeko merkataritzaz jabetuko zire hori lortzen bazuten.

Ideia honen sortzailea Henrike Nabigatzailea izan zen Joanesen semea. Berak Sagresen eskola bat egin zuen, zailtasun batzuk hobetzeko adibidez marinelen esperientzia falta. Eskola horreta gehien prestatu ziren espedizioetrako eta kartografoak beraien mapak hobeto egin ahal izateko.

Lehenengo bidaian

Portugaldarrek 1415ean Ceuta konkistatu zuten, gero Madeirako uharteak 1419an eta Azoreetakoak 1431an. 

Ondoren 1434an marokoko hegoaldera joan ziren eta 1446an Cabo Verde uharteak aurkitu zituzten.Gero ineako golkora barneratu ziren.

1460.An Henrike nabigatzailea hil zen. 1482an Diogo Caok Kongoren amaiera aurkitu zuen, 1487an Esperantza Honeko Lurmuturra Bartolomeu Dias aurkitu zuen.

Indiako bidea

Kolonek Lisboara joan zen erregeari Asiara iristeko bide berribat proposatzera. 1497an flota bat irten zen Vasco da Gamak zuzendua.

1500.An Pedro Alvares Brasil aurkitu zuen

AMERIKAREN AURKIKUNTZA

Kolon ziur zegoen lurra esferikoa zela. Ekialdera bidaiatzen baldin bazuen Asiars siegatuko zela pentsatsen zuen. Kolon Gaztelara joan zen Erreg eta Erregina katolikoek baieztapena emateko. 1492. Urtean abiatu zen eta ailegatu zenean Japonian zegoela pentstsen zuen bain kalkuloak ez ziren oso zehatzak. Gaztelara bueltatuz gero beste hiru bidai egin zituen. Kolon hil zen arte pentsatu zuen Asiara heldu zela baina Ameriko Verpuzio, italiar batek frogatu zuen kolon beste lurralde berri batera joan zela eta Amerika izena jarri zion.

KOLONAURREKO AMERIKA

Espainatik Amerikara iritsi ziren pertsonak hainbat herri ikusi zituzten gehienengoak tribu txikiak hauek izan ezik:

Maiak; Maiak Yucatanen bizi ziren hori gaur egingo Mexico, Belize, Guatemala eta El Salvador da. Buruzagi bat gobernatzen zuen herria. Hainbat taldetan sailkatzen ziren: nobleak, apaizak, arizauak, nekazariak eta esklaboak. Maiak laborantzan asko haritzen ziren. Herrietan merkataritza asko zegoen. Politeistak ziren.

Inkak: Andeetan zeuden lokatuta, inperioak gaur egungo hainbat herrietako parte hartzen zuten: Peru, Argentina, Txile etb... Buruzagia eguzkiaren semetzat hartzen zen. Llama oso animal garrantzitzua zen zeren eta jaten zuten, arropa egiten zuten eta artilea lortzen zuten. Politeistak ziren bi jainko ziren Jainko sortzailea eta eguzkiaren jainkoa.

Aztekak:Aztekak gaur egungo Mexicon bizi ziren. Enperadore bat gobernatzen zuen, botere politikoa eta erlijiosoa zuen. Hauek taldetan banatzen ziren ere noblezia,nekasariak, merkatariak eta esklaboak. Gehien erabiltzen zena merkataritza zen. Politeistak ziren bina garrantzitzuena eguzkiaren jainkoa da