Metropoli-inguruak eta Hiri-aglomerazio motak
Metropoli-inguruak: Ezaugarriak eta Bilakaera
1. Metropoli-inguruen ezaugarriak
Hauek dira metropoli-inguruen ezaugarri nagusiak:
- Unitate nagusia buru: Hiri nagusiaren jarduera kanpora proiektatzen da, eta hori da metropoli-inguruaren jatorria.
- Hiri nagusiaren eta inguruko nukleoen artean ekonomia- eta gizarte-loturak ezartzen dira.
- Garraioen eta komunikazioen sarea funtsezkoa da hiri nagusiarekin eta ingurua osatzen duten nukleoen artean harremanak bermatzeko.
- Gizarte-arloan: Inguruko udalerriek hiriko bizi-estiloa dute; biztanleria gaztea da nagusi.
- Metropoli-inguruetako egitura espazialak bi eredu ditu: nukleo zentralaren inguruko koroa zentrokideak; eta erradiala, lurzoruaren erabilera batzuetan espezializatutako sektoreek osatua.
2. Espainiako metropoli-inguruen jatorria eta bilakaera
Industriaren etapa
Industriaren etapan Espainiako metropoli-inguru nagusiak sortu ziren. XX. mendearen lehen herenean, Madrilek, Bartzelonak eta Bilbok administrazioari dagokionez hurbileko landa-udalerriak barruan hartu zituzten.
Industria osteko etapa (1975etik aurrera)
Industria osteko etapa 1975ean hasi zen, eta aldaketa garrantzitsuak eragin ditu:
- 1975 eta 1990eko hamarkadaren erdialdea bitartean: Krisi ekonomikoaren eraginez, metropoli-inguruetan biztanleria gelditu edo atzerapen demografikoa gertatu zen, jaiotza-tasak behera egin zuelako eta migrazioak gelditu zirelako.
- 1990eko hamarkadaren erdialdetik aurrera: Metropoli-inguruetan hazkundea berreskuratu da, atzerriko immigrazioak gora egin duelako.
3. Hiri-aglomerazioen beste mota batzuk
A) Konurbazioa
Hiri-aglomerazio jarraitua da, bi hiri edo gehiago aldi berean hazi direlako eta azkenean lotu egin direlako (adibidez, Málaga-Marbella).
B) Hiri-eskualdea
Hiri-aglomerazio ez-jarraitua da, eta hiri sakabanatuek osatzen dute (hiri-lainoa) (adibidez, Asturiasen erdialdea). Hala ere, nahiko trinkoa da, eta horren eraginez, lurralde osoak hiriaren ezaugarriak ditu.
C) Megalopolia
Eskualdez gaindiko hedadura duen hiri-aglomerazioa da. Hiriko zenbait osagaik osatzen dute (metropoli-inguruak, konurbazioak, hiri-eskualdeak, hiri txikiak…) eta bakoitzak bere eginkizunak ditu (adibidez, Mediterraneo ardatza, Frantziako mugatik Cartagenerara).