Morroien morala, jaunen morala
Clasificado en Filosofía y ética
Escrito el en vasco con un tamaño de 4 KB
-Araua benetan inperatibo kategorikoa bada, printzipio horri jarraitzen diola froga daiteke. Hasi zure zuzenbide-estatua nahi duzun moduan egiten. Beraz, geure buruari galdetu behar diogu lege unibertsal bat egin nahi dugun ala ez. Kanten arabera, ez genuke lege unibertsal hori egingo- Plazerak gehiengoaren ongizatea esan nahi du. Beraz, utilitaristek gauza bera egingo lukete Churchill-ekin kasu honetan, isildu eta Coventryko jendea hilko lukete, hau egingo lukete azkenean gerrak jende gehiagori plazer gehiago emango lioke nahiz eta Coventryko jendea hunkigarria izan.-Aipatutako arauek ukitutako edozein pertsonak parte hartu ahal izango du elkarrizketa honetan, eta arauak zuzenak diren ala ez adosten denean amaitu beharko da elkarrizketa, guztien interesak kontuan hartzen dituztelako edo ez.-Estoikoen ustez, jakintsua da naturaz bizitzea, baina kosmosaren esanahia iruditzen zitzaien hori deskubritzea da kosmosean nola jokatu jakiteko modu bakarra. Horregatik, zorionaren iturri bakarra lasaitasuna denez, estoikoek esango lukete erosotasunak, jabetzak eta luxuak ematen dutela zoriona, eta, azkenean, zer da lasaiago luxu eta erosotasun artean ondo bizitzea baino?-Zinikoek diote zoriona gizabanakoaren askatasun erradikalean dagoela, gizartearen arau eta erakunde guztien gainetik askatasunean. Horrela, zinikoen arabera, jabetzak, erosotasunak eta luxuak ez lukete zorionik ekarriko, ondo bizitzearen plazer guztiak baztertzen dituztelako eta ondo bizitzeko gutxiagorekin bizi nahiago dutelako. -Epikureoen arabera, sentitzeko gaitasuna duten izaki bizidun guztiek plazerra bilatzen dute eta minari ihes egiten diote.-Epikureoek ere baieztatzen dute gehiengoa lortzeko helburua arrazoi morala dela, hau da, arrazoi kalkulatzailea, gure ekintzen ondorioak kalkulatzen dituen arrazoia, ekintza horiek baloratzean ematen duten plazeraren arabera. Beraz, honen ondasunek, luxuek eta erosotasunek zoriona emango dizute baina lehenik epe luzera min baino plazer gehiago emango dizutela kalkulatu beharko lukete eta argi dago honekin guztiarekin bizitzeak ez dizula minik emango eta . Plazer handia ematen dizu.1-Esaldi honek dioena da gero eta jende gehiago ezagutu ahala konturatzen zara ez direla gizakiak, eta badakizula nahiko zenukeela gutxi batzuekin bizitzea. Esaldi ziniko honek esango luke beraientzat zoriona gizabanakoaren askatasun erradikalean dagoela, gizartearen arau eta erakunde guztien gainetik askatasunean. Gainera, Diogenes norbanakoaren bila zebilen, pertsona asko zeudela baina gizakirik ez eta esaldi hau beste esaldiaren antzekoa da. Esaldi honek esaten du nola izan zoriontsu ala ez, gizakiok arauaren betebeharraren berri izan behar dugu.2-bai izaki sentikor guztiek plazerrako joera dute eta gizaki guztiok zoriontsuak izan nahi gaituela. Kantek erantzuten dio jendea kontziente dela arau batzuk bete beharraz, zoriontsu izan ala ez. Bere arauak ezartzeko gai den izakia izaki autonomoa da. Arau hauek ez dute zoriontasuna agintzen betez gero, gizadiarekiko errespetua baizik.3-Esaldi hau Aristotelesek esango luke, morala zoriontasunaren bila oinarritzen dela diotelako. Aristotelesek uste du zintzotasun morala izaera on bat osatzean datza. Pertsona on bakoitzak portaera zuzena du bizitza on eta betegarria izateko.4-Jan eta edan dezagun, bihar hilko garelako.Esaldi epikureo hau sentitzeko gaitasuna duten izaki bizidun guztiek plazerra bilatzen dutela eta minetik ihes egiten dutela esaten dutelako esango litzateke. Horren arabera, epikureoek uste dute lortu beharreko plazerra mina baino handiagoa izango dela.5-Berdin du botatako harria jaisten edo igotzen den.Perpaus honetan esaten dena da harria botatzen duena patua dela, beraz, harriak onartu behar du bere patua dela jaisten edo altxatzen dena, bere destinoa delako. Estoikoek esango zuten jakintsua naturaz bizi zela, baina ezinbestekoa iruditu zitzaien kosmosaren ordena jakitea eta kosmosaren ordena azaltzea.