Neoklasizismo- ezaugarriak

Neoklasizismoa -- Garaian kokatu.

XVIII. Mendearen bigarren erdialdean- XIX. mendearen hasieran.

Europan, Frantzian eta Alemanian epizentroa – BHtik → AEBra.

Penintsulan barrokoa oso sustraituta + ideia ilustratuak oso errotuta ez → beranduago.

Frantziako Iraultzaren testuinguru beran, burgesiaren gorakadarekin.

Iraultzak babestu eta bultzatutakoa (arrazoia sentimenduari gailendu).

Barrokoa → noble eta aristokraziaren artea.
Neoklasikoa → burgesiarena.

Arte-akademietan neoklasizismoa arautu (oso erabakigarria).

Erlijiorik ez, eraikin zibilak.

Grezia eta Erroma antzinako sistema kopiatu (perfekzioaren islada).

Arte zehatza, kanonikoa, neurtua, zientifikoa, garbia, proportzionala, perfekziotik gertukoa; “edertasuna ez da ilusioa, zientzia baizik”, erlijiotik urrunduz, liberalismoik gertuago.
Euskal Herrian.

Apurka-apurka, oso berandu; lehenengo hiriguneetan (hiriburuetako plazak).

Euskalerriaren Adiskideen Eskola (ilustrazioaren aitzindari hemen).

Campomares, Olagibel, Silvestre Perez.

Arkitektura.

Barroko eta rokokoaren gehiegikerien aurka.

Lerro horizontalak oso garrantzitsuak.

Greko-erromatar aro klasikoaren oroimena (formak).

Zutabea berragertu.

Oinplano erregular eta zentralizatuak (erdigune batetik kanporantz eraikiak).

Simetria, soiltasuna, kolore murriztasuna, garaipen arkuen erabilera, tektonikoa, arkitrabikoa.

Aurrealdea hiru partetan konposatu: koloma, arkitrabea, frontoia.

Bi joera: rigoristak (Grezia erreferentzia) eta Erroma klasikoa erreferentziatzat.
Soufflot -- Sainte Geneviève Parisen / Gaur egun Panteoia / Hasieran eliza, gero eraikin zibil bilakatu iraultza garaian / Frontoian: “Aux grands Hommes la patrie reconnaissante”--“Gizon handiei aberriak esker ona ematen die”.
Vignon -- Madeleine eliza (1813-1842) - Nimesko “Maison Carrée” tenplu erromatarra hartu eredutzat - Peripteroa (perimetro osoan arkupeak) – oktastiloa (zortzi kolomako arkua) – frontoiak kristau eszenak – plinto baten gainean – kapitel korintiarra – Iraultza garaian laikortu.

Juan de Villanueva -- Prado museoa, Madril / Absidean amaitutako gorputz zentral batez osatuta / alde banatara bi galeria / ordena doriko-toskanikoko sei zutabe (arkupe hexastiloa) / frontoi laukizuzena (eszena mitologikoak.

Eskultura

Marmol zuria. -- Mugimendu eta bolumenik ez. Ingerada oso markatua. Forma zorrotzak. Soilak. Edertasunaren arrazoinamendu intelektuala → hotzak, ikuslearengandik urrunak. Marrazki zuzena, zehatza, argia. Konposizio bitxiak. Argi homogeneoak. Kolore suabeak, tonu hotzak. Balore moralak. Gai klasikoak (mitologia).

Canova -- Eskultura erakargarriak, dotoreak, graziaz beteak. -- Ospe handia. -- Apolo eta Psike / Hiru graziak / Paulina Bonaparte/ Venus italiarra.

Thorvalsen -- Grezia klasikoko estiloa eta gaiak bereganatu (mitologia). -- Pertsonai garrantzitsuen erretratuak. -- Maria Magdalena / Zeus eta Ganimedes / Jason.

Pintura

Tradizio klasikoko gaiak, pintura klasikorik ez zegoenez ezin zelako kopiatu. Eskultura eta erliebe klasikoetan inspiratu.

Oreka eta edertasuna. Marrazkiaren nagusitasuna. Argi limurtzailea. Erabateko errealismoa. Testura bitxiak eta gutiziazkoak. Oinarrizko koloreak, hotzak eta argiak erabili. Ingerada oso definitua. Kontraste handirik ez. Zehaztasun handia.

Jaques-Louis David -- Horaziotarren zin egitea. --Marat hilik. --Napoleon Alpeak zeharkatzen. -- Napoleonen koroatzea.

Ingres -- Odaliska handia.