Oharmen topologikoa

HAURRAREN ETAPAK ESPAZIOAREKIKO: 1.-Estadio TOPOLOGIKOA: Oso egozentrikoa da, ezagutzen dituen tokiak bere etxearekin lotzen dituelako. Ikuspegi ikonikoa (irudkiapen sinpleak), eskalarik gabekoa, norabiderik gabekoa, orientaziorik gabekoa, distantziak markatu gabe eta koordinaziorik gabeko "mapa". 2.-Estadio PROIEKTIBOA: I- Oraindik nagusiki egozentrismoa, toki ezagunen arteko loturak koordinazioa 1/2, norabideak 1/2, Eskala eta Distantziak EZ! Ikonotasn mapak. II- Koordinazio 2/3, norabideak 2/3, Eskala eta Distantziak hobeto. 3.-Estadio EUKLIDEARRA: Abstraktuan koordinatutako mapak eta era hierarkizatuan: · Zehatza eta xehea · Norabide, Orientazio, Distantziak, Formak, Eskala ZEHATZAK · Mapa Kartografikoen antzera · Sinbolo Ikonikorik EZ · Azalpena eta testua behar du *Etapa Topografikoa eta Etapa Euklidearraren arteko ezberdintasunak: MAPA MENTALAK EGITEAN... Zerk du eragina haurrengan? 1) Ingurua ezagutzea edo ez 2) Inoiz ibiltzen direnak gehiago aberasten dute beren mapa mentalak 3) Nekazari giroa, hirikoa baino hobea 4) Mutila hobe Neskak baino 5) Gizarte mailak... Eragiten ahal du? 6) Sentimendua inguruarekiko Argi ikusi daiteke mapa mental honetan haur beltzaran honek daukan sentimendua eta ezagupena bere auzoarekiko. Zuriak bizi diren tokiaren inguruan ez dauka sentimendu ez irudimen mentalik. IKASLEEN MAPAK ZUZENTZEKO IRIZPIDE BALIOGARRIAK: 1) Haurrak egindako mugak 2) Eskola eta etxearen tamainak 3) Apaingarriak eta elementu funtzionalak (loreak, semaforoak...) 4) Perspektiba 5) Eragin berezia duen faktore bat erabili badu, adeirazi 6) Mapa hauen garapenaz ohartu 7) Zein estadiotan (topologiko, proiektibo, euklidearra) adieraziII-Espazioa 1.- Nozio topologikoa: barru-kanpo, goi-behe, atze-aurre, albo, ezker-eskuin (8-12) 2.-Orientazioa: Brujularekin lotuta: · Paisaiaren elementu batekin lotu daiteke (altxorraren bila, piraten mapa) · Eguzki edo izarren arabera · Gelako oinplanoa egitea Eskala ezberdinetan 3.-Kartografia (geografia ikasteko tresna bikaina) · Komunikazio kode sistema bat, plano eta mapek ematen digutena · Lengoai kodifikatua da eta ezagutzea derrigorrezkoa da · Ideologia bat dago · Edozer kartografia daiteke (espazio hurbilak ez) Kartografiaren DIDAKTIKA: 1. Atlasa erabiltzen ikasi/irakatsi 2. Abstrakzioa landu: eskala /kodeak / lengoaia bereiztea 3. Motak: a. Izen ugariena, ugalkortasun tasa, kirol praktikatuena, Nobel Saridunak b. Europa Txinatik ikusita c. Lur ardatza: Zirkulu artiko, Kantzer Tropikoa, EKUADOR, Kaprikornio Tropikoa, Zirkulu Antariko d. Argazkia: noiz aterako zuten argazkia? (Udaberri, Udazken, Negua) Kartografia & Historia: 1. Kontzeptuak 2. Prozedurak eta ekintzak 3. Jarrerak, balioak eta arauak adierazteko Garai batean egindako kartografia informazio ezin hobea da garai hori hobeto ezagutzeko. Irakurri, aztertu eta interpretatu egin behar da. Interesgarria da 1.Mailako iturri historikoen inguruko irakurketa, analisia eta interpretazioa egiteko. Kartografiaz aparte, garaiko hiri eta herrien irudikapenak ere lagungarriak dira garaiko espazioak nolakoak ziren ulertzeko. Itsas kartografiak ere zeuden (Doer Lucas 1583. Urtean). Koordenatu geografikoak: PARALELO ETA MERIDAINOAK · Derrigorrezkoak PARALELOAK eta MERIDIANOAK kokatzen jakitea lurreko edozein puntu kokatu ahal izateko. Irudimenezko marrak dira, berez ez daude eta Lurraren Ardatzaren arabera eginak daude. Muturrak Ipar Poloa eta Hego Poloa dira. · Era sinplifikatu eta haurrek ulertu dezaten nola kokatzen ditugun hiriak eta lurraldeak mundu mapan, Itsasontzi Hondoratuen jokoa da. Era honetan ikus dezakete nola haiek letra eta zenbakiekin itsasontziak toki zehatz batean kokatu eta adieraz dezakete.