Pazientearen Posizioak eta Farmakologiaren Oinarriak
Clasificado en Biología
Escrito el en vasco con un tamaño de 3,4 KB
Pazientearen Posizioak
Ez-kirurgikoak
- Zutik
- Eserita
- Dortsal / Bizkarrezurra
- Prono (ahuspez)
- Eskuineko etzandako posizioa
- Ezkerreko etzandako posizioa
- Ingelesa
- Fowler (30, 45, 90 gradu)
Kirurgikoak
Roser posizioa
Burua zintzilik, lepoaren hiperextentsioa faringearen esplorazioa eta intubazioa errazteko.
Trendelenburg posizioa
45º-tan inklinatua, oinak burua baino gorago. Bertigoa, shocka edo desmaioa aztertzeko.
Morestin / Anti-Trendelenburg posizioa
Alderantziz, 45º-tan, burua oinak baino gorago. Buruko eta lepoko ebakuntzetarako.
Litotomia ginekologikoa
Azterketa urologikoetan, haurdunaldian eta erditzean.
Genupektoral posizioa
Kolon eta pelbiseko esplorazioetan.
Fetuaren posizioa
Epidural administrazioan, eserita, likido zerebroespinal laginen bilketan edo ohean.
Kraske / Jackknife posizioa
Esplorazio proktologikoetan.
Farmakologia
Drogak organismo bizidunetan duten eragina aztertzen duen zientzia.
Gizakientzako sendagaiak
Substantzia edo substantzien konbinazioa, gaixotasunen prebentziorako edo tratamendurako erabiltzen dena.
Printzipio aktiboak
Jatorria edozein dela ere, droga bat osatzeko jarduera egokia duen materia oro.
Eszipientea
Printzipio aktiboaren ibilgailua da, prestaketa eta egonkortasuna ahalbidetzen duena.
Forma galenikoa / Farmazeutikoa
Printzipio aktiboak eta eszipienteak sendagai bat osatzeko egokitzen zaizkion xedapena.
Droga generikoa
Marka bat duen medikazioaren konposizio bera duena, baina marka gabe.
Formula magistrala
Paziente indibidualizatuarentzat egina.
Farmakokinetika (LADME)
Farmako baten bioerabilgarritasuna ebaluatzeaz arduratzen den farmakologiaren adarra da. Droga bat administratu ondoren eragiten dituen prozesuak aztertzen ditu.
1. Askapena
Sendagai bat hartu ondoren, adibidez, kapsula forma batean, barnean dituen osagaiak askatzea.
2. Xurgapena
Printzipio aktiboa disolbatu ondoren odol-zirkulazioan sartzeko prozesua da.
3. Banaketa
Droga gorputzaren atal ezberdinetara banatzen den prozesua.
4. Metabolismoa
Jatorrizko droga bere metabolito aktibo bihurtzen da.
5. Iraizketa
Normalean giltzurrunetatik kanporatzen da, gernuaren, izerdiaren edo arnasaren bidez.
Farmakodinamika
Gorputzean duten eragina aztertzeaz arduratzen den farmakologiaren adarra.
Drogen sailkapena
Ekintza mekanismoaren arabera
Ez-espezifikoak (ondorioak agertzen ez dituztenak) eta espezifikoak (ondorioak agertzen dituztenak).
Funtzio zelularraren aldaketaren arabera
- Inhibitzaileak
- Depresoreak
- Sumingarriak
- Estimulatzaileak
- Ordezkoak
Drogaren ekintza gunearen arabera
- Sistemikoak: Administratutako lekutik urrun.
- Tokiko efektuak: Administrazio lekuan bertan.
Ekintzaren fisiologiaren arabera
- Agonistak: Zelula-mintzaren errezeptoreei lotu eta zelulen metabolismoa estimulatu edo inhibitu.
- Antagonistak: Lotu eta ez dute metabolismoa aldatzen.
- Sinergikoak: Elkarrekin administratzean eragina hobetzen dute.