Personaxes e simboloxía na obra Lino

Lino

Es un xoven impetuoso e que desdeña a prudencia. Se contrapón á figura de Asel. Se mostra en un principio apático pero actúa máis tarde como home de acción. Cando descobre que Max é un soplón, quere desenmascaralo e anulalo, aínda que obrando asíse equipara sen darse conta aos carceleros. O seu interrogatorio ao espía o iguala a eles e Max, espantado, pide auxilio. Lino se converteu momentaneamente en alguén máis temible que os mesmos axentes da represión.

Max

Viene a ser o contrapunto de Asel xa que representa a corrupción, a indignidade e a ruptura de uns ideais. É débil ante o perigo e entrégase a fáciles compensacións. Ao principio aparece como un personaxe tranquilo e bromista que defende a Tomás, aínda que comeza a atacarlle no momento en que sospeitan que o tolo puido ter sido o delator. A chamada que Max recibe para ir a locutorios permite aos presos restantes poder falar con maior claridade sobre o plan de fuga. Tras expor cada un as súas particulares sospeitas, descobren a súa condición de espía. Delata aos seus compañeiros e entrégase a cambio de insignificantes recompensas como comida ou tabaco. A súa doblez egoísta lle condena moralmente. Tras a súa volta do locutorio, os acontecementos se suceden: Lino golpea violentamente a Max e este golpea a porta pedindo axuda. Asel é chamado para un interrogatorio e ante o temor de descubrir o proxecto de fuga na tortura, se mata arroxándose dende a galería nun descoido dos gardiáns, mentres toda a prisión golpea as portas e grita ao unísono “Asasinos”. Lino tira a súa vez a Max dende a barandilla en medio do estrondo e sen ser visto. Tomás finge entón ante os carceleros que segue dominado pola súa antiga loucura e moi pouco despois tanto el como Lino, os dous únicos que han quedado na cela, son invitados a saír “con todo o que teñan”. Cada un a súa maneira, estes personaxes representan diferentes formas de actuar ante situacións límite: Asel a asume con dignidade, tolerancia e comprensión; Tulio pasa da intransixencia á envidia que sente por Tomás que conseguiu evadirse da amarga realidade que os circunda; Lino tamén é un soñador, un inocente que evolucionará dun papel de mero observador á acción desesperada e Max representa a solución fácil e rastrera: o que vende aos seus amigos a cambio de recompensas materiais. Pero estas posturas se revelan insuficientes para escapar do poder que exerce a “Fundación”. O desenlace é tráxico para a maioría deles, pero o final aberto fai que o espectador, absolutamente conmovido por o que ha presenciando, desexe que se resolva positivamente para os superviventes e que os leven á cela de castigo.

Outros personaxes Berta

é un personaxe atípico, froito da imaxinación de Tomás. É un desdoblamento da personalidade do protagonista. O verdadeiro sentido dos diálogos de Tomás e Berta non pode ser entendido polo público ata o final da obra. Ao principio corresponde aos desexos de Tomás, que cre na súa ficción enteramente, e para iso necesita a presenza da súa nai; por outro lado, Berta introduce o ratón, que ao recibir o mesmo nome que o protagonista ven a sugerir unha equivalencia co propio Tomás. Neste sentido, é un desdoblamento de Tomás, a voz da conciencia e do seu subconsciente, que intenta facerlerecordar onde está. Berta aborrece a Fundación. Todo o que expresa é o que Tomás comeza a intuír ou a temer. É un refuxio para el, pero a través dela van filtrándose fragmentos da realidade que el coñece pero preferiría ignorar. Na segunda parte, no cadro I, encontramos dúas aparicións, unha cara á metade (pgs.142-4), que mostra tanto o desexo sexual frustrado de Tomás como os seus avances cara a realidade, e outra ao final, que simboliza tanto a pena da verdadeira Berta como a dor que sofre Tomás por si mesmo (acotación pg152)

Hombre

. Compañeiro de cela enfermo. Tomás lle fala ao principio da obra e este lle contesta formando parte da súa realidade alucinada. Cando se o levan descúbrese que leva seis días morto. Ten unha dobre función: representa ás vítimas do sistema represivo e é o primeiro eslabón no proceso de curación de Tomás.

Personaxes genéricos:

Ademais dos personaxes centrais do drama e de Berta, hai outros que, solamente aludidos, abren a cerrada perspectiva da cela a un horizonte máis amplo de solidariedade humana. Son os “compañeiros a toda proba”, que se arriscarán para que desde o sótano poidan cavar o túnel cara á liberdade; ou os “barredores da galería”, que diseminarán a terra, “porque son compañeiros”; ou o “coxo que está nunha das celas de aí enfrente”, que descobre a un egoísta; ou calquera dos miles de ollos que miran e axudan. Esa colectividade que está no fondo se fará presente en escena cando un “coro de voces”, segundo di a acotación, grite ao unísono “asesinos”, como última despedida a Asel, á vez que revela de qué modo a situación que afecta aos cinco protagonistas trascende os seus casos persoais e se converte en testemuño dunha represión xeneralizada. Aparecen tamén os carceleros,en quen Tomás quere ver ao encargado da fundación e os seus axudantes.