O Reino Visigodo na Península Ibérica

Do reino de Tolosa ao reino de Toledo

Entre o 415 e o 476, os visigodos acabaron coa presenza de alanos e vándalos e confinaron aos novos en Galicia. Ao desaparecer o imperio no ano 476, o reino visigodo de Tolosa, que se extendía desde o Loira ata o Tajo, alcanzou a súa independencia. Nos anos seguintes, os visigodos continuaron consolidando o seu poder en Hispania e numerosas familias establecéronse nos Vales do Duero e o Tajo. No ano 507 estableceron en Hispania un reino visigodo independente con capital en Toledo.

A monarquía visigoda

A monarquía visigoda construíu o seu dominio sobre as terras peninsulares a partir dun proceso de unificación territorial político, relixioso e xurídico. Leovigildo e Recaredo conseguiron dominar a Bascos, cántabros e Asturias, expulsar aos novos establecidos no noroeste, conquistar numerosos territorios aos bizantinos e conter aos francos polo norte. Os visigodos estruturaron unha monarquía de carácter electivo, que se transformou en hereditaria. O monarca apoiábase nunha serie de institucións de goberno entre as que se atopaban o aula regia e os concilios de Toledo, que eran asambleas con carácter relixioso e civil. Os visigodos tamén conseguiron a unificación relixiosa e xurídica da sociedade. Leovigildo promoveu a igualdade de ambos os pobos e derrubou a lei que prohibía os matrimonios mixtos. Abandonou o arrianismo e converteuse ao cristianismo.

A ruralización de Hispania

A economía da Hispania visigoda baseábase na agricultura e a gandaría. Os escravos resultaban cada vez máis custosos e pouco a pouco foron equiparándose cos colonos, dando orixe a un novo grupo de campesiños independentes dos grandes propietarios agrícolas, os siervos. As grandes cidades hispano-romanas aceleraron a súa decadencia, así como as actividades artesanais, o comercio e as vías de comunicación caeron en desuso e os intercambios foron cada vez máis frecuentes. A economía profundizou o proceso de ruralización iniciado ao final do dominio romano. A sociedade presentaba notables desigualdades, todo o poder e a riqueza ostentábana a nobreza visigoda, que controlaba aos outros grupos sociais. A incapacidade da monarquía para cobrar os tributos e manter a súa autoridade comportou a formación de grupos nobiliarios rivais e favoreceu as disputas polo trono. Estendeuse un clima de crise generalizada que explica o afundimento da monarquía visigoda ante a invasión musulmá.