A Segunda República, o Réxime Franquista e os Poderes do Estado en España

A Segunda República (1931-1936)

A Segunda República desenvolveuse entre 1931 e 1936. Tras a caída da monarquía, o poder foi exercido por un goberno provisional formado por republicanos e socialistas. En 1931 celebráronse eleccións a Cortes, dando o triunfo á alianza gobernante. Tras aprobar a Constitución, o goberno estaba formado por republicanos de esquerda e socialistas, quedando fóra os republicanos de dereitas e centro.

Constitución de 1931

Defendía as bases do sistema e da organización territorial: establecía a soberanía popular, a autonomía de municipios e rexións, a separación da Igrexa e Estado, o recoñecemento de dereitos individuais e sociais e un sistema de economía mixta.

Laicismo e limitación do poder da Igrexa

Extinción do orzamento do clero, prohibición ás ordes relixiosas de ensinar e realizar actividades económicas.

Reforma do exército

Esixiron a fidelidade á República, reorganizando as súas unidades e reducindo oficiais. Tamén se creou a Garda de Asalto.

Reforma agraria

Expropiáronse as terras con indemnizacións, pasándoas aos campesiños que as traballaban, para aliviar a vida dos campesiños.

Reforma educativa

Reducindo o analfabetismo e mellorando o nivel cultural, aumentaron as escolas para impartir ensino secundario obrigatorio e laico.

Aprobación da autonomía catalá

Permitiulle a Cataluña ter o goberno da Generalitat desde 1932. No caso vasco e galego, as diferenzas entre as forzas políticas atrasaron a elaboración dos seus estatutos.

O Réxime Franquista

Franco, caudillo de España: O ditador concentra todos os poderes do Estado contando co apoio da Igrexa, parte do exército e dunha parte importante da poboación.

Unha monarquía sen rei

España en 1947 quedou definida como reino, pero ata 1969 non se determinou o seu sucesor, Xoán Carlos de Borbón.

Unidade da patria e centralismo

España foi considerada como única e indivisible.

Nacionalcatolicismo

O catolicismo era a relixión oficial do Estado, e toda a educación e actividades dos españois deberían axustarse ás directrices da Igrexa católica.

Unidade das forzas franquistas no Movemento Nacional

Única formación política autorizada, da que Franco era o seu máximo xefe.

Imposición do sindicato vertical

Os sindicatos de clase foron prohibidos, sendo obrigatoria a afiliación dos obreiros e patróns da mesma actividade nun sindicato único de oficio.

Democracia orgánica

Limitación dos dereitos individuais e subordinación das mulleres aos homes.

Poderes do Estado

A Coroa

Representada polo xefe do Estado. Na Constitución figuran os seus poderes e dereitos, entre os que destacan ser xefe do exército.

As Cortes Xerais

Representan ao pobo español, exercen o poder lexislativo, formadas por dúas cámaras: Congreso dos Deputados e Senado. Escóllense os representantes cada 4 anos nas Cortes.

O Goberno

Exerce o poder executivo, formado polo presidente e ministros. Os gobernos cambian en función dos resultados electorais e acordos parlamentarios.

Poder Xudicial

A xustiza emana do pobo e adminístrase no nome do rei por xuíces e maxistrados. O Tribunal Constitucional e o Defensor do Pobo son as máis altas esferas de apelación.

Institucións das Comunidades Autónomas

Parlamento

Órgano lexislativo elixido por sufraxio universal polas cidadás e cidadáns da Comunidade.

Goberno

Órgano colexiado do poder executivo presidido polo Presidente da Comunidade. Os membros varían segundo o resultado das eleccións.

Tribunal Superior de Xustiza

Máximo poder xudicial na Comunidade.

Gobernos do Estado

• Os gobernos de UCD (1977-1982). Adolfo Suárez (1977-1981), substituído por Calvo Sotelo (1981-1982).
• PSOE (1982-1996) Felipe González.
• PP (1996-2004) Xosé María Aznar.
• (2004) Xosé Luis Rodríguez Zapatero.