Simone de Beauvoir: Generoa, Existentzialismoa eta Feminismoa

Simone de Beauvoir: Emakumea Ez da Jaio, Egiten da

Simone de Beauvoirrek, egile existentzialista den aldetik, ez du emakumearen esentziaz bakarrik galdetzen. Izan ere, funtsean (esentziaz) emakumea ez dela dio, baizik eta emakume bihurtzen ikasi duela, gizarteak irakatsi dionagatik.

"Bigarren Sexua": Mugarri Feminista

Ildo beretik, Beauvoirrek Bigarren Sexua (1949) lanean, mugimendu feministako liburu gakoa, emakumea ikuspegi politiko, filosofiko eta desberdinetatik aztertzen duena, bere buruari galdetzen dio zer den emakume izatea, eta ondorioztatzen du: "Emakumea ez da jaio, egiten da." Adierazpen horrek historian mugarri bat ezarriko du: gizon eta emakume izateak ezberdintasun bat dakar, eta bere helburua hori ikertzea izango da.

Emakumearen Baldintzapen Soziala

Beauvoirrek helburu gisa jartzen du gizaki guztiek banakako bizi-proiektu bat garatu ahal izatea. Hala ere, emakumeak baldintzatuta abiatzen dira; beti izan dira gizonaren osagarria, eta horregatik definituta egon dira (adibidez, emakumea, alaba, ama), gizonaren menpe, nortasun propiorik gabe, eta, beraz, bizi-proiektu propiorik gabe.

Emakumeei balio zorrotzak ezartzen zaizkie. Gizarteak, gainera, adimenik ez dutela esango du. Balio horien artean, honako hauek daude:

• Otzanak izatea
• Isilak izatea
• Sentikorrak izatea
• Emozionalak izatea

Esparru Publikotik Kanpo Uztea

Emakumeak esparru publikotik (historikoki gizonentzat erreserbatua) kanpo uzteak esperientziak, sare sozialak eta ezagutza pluralerako sarbidea kendu dizkie. Gainera, mendekotasun ekonomikoa sortu du, autonomiarik eza elikatzen duena.

Autonomiaren Bidea eta Genero Kontzeptua

Hortaz, feminismoak garai horretarako legezko eskubideak berdintzeko bidean aurrera egin bazuen ere, Beauvoirrek ikusten du praktikan emakumeek ez dutela autonomiarik beren bizi-bidea egiteko. Filosofoak, beraz, ondorioztatzen du, ikasten den bezala, arau sozial zentzugabe horiek eraldatu eta desikasi daitezkeela. Horrela, generoaren kontzeptua aurreratzen du (terminoa erabili gabe), identitate femeninoa arau sozialen emaitza dela eta ez determinismo biologikoen (sexua) emaitza dela azalduz.

Berdintasunerako Lehen Urratsa

Beauvoirren ustez, baldintza horien kontzientzia hartzea berdintasunaren aldeko borrokarako eta bizi-proiektu propioa eraikitzeko lehen urratsa da. Horrela bakarrik, bere ustez, gizaki guztiek –sexu bereizketarik gabe– existentzia aske eta benetakoaz gozatu ahal izango dutela.