Substantzia Kimikoak: Metalikoak, Ionikoak, Kobalenteak eta Propietate Koligatiboak

Substantzia Metalikoak

Tenperatura normalean solidoak dira, (Hg kenduta). Fusio eta irakite puntu altuak dituzte.

Kolore grisantza dute (urrea horia eta kobrea gorria). Harikorrak eta xaflakorrak dira, eroale elektrikoak dira eta bakarrik metal likidoetan disolbatu daitezke.

Substantzia Ionikoak

Hauek dira:

• Hidruro metalikoak (adibidez, FeH₃)
• Oxido metalikoak (adibidez, Al₂O₃)
• Azidoak (adibidez, HCl)
• Gatzak (adibidez, NaCl)
• Hidroxidoak (adibidez, NaOH)

Tenperatura normalean solidoak izaten dira (NaCl, Fe₂O₃). Fusio eta irakite puntu altuak dituzte.

Kasu askotan uretan disolbatzen dira.

Substantzia Kobalenteak

Substantzia ez-metaliko bakunak (O₂, N₂), hidruro ez-metalikoak (NH₃, PH₃), oxido ez-metalikoak (CO₂, SO₃) eta konposatu organikoak (proteinak, koipea, mantequilla...).

Molekulen arteko loturak

• Van der Waals indarrak: Elementu ez-metalez osatutako lotura.
• Dipolo-dipolo loturak: Elementu ez-metaliko desberdinez osaturiko molekula kobalenteetan agertzen da. Adibidez: SO₂, CO₂, N₂O₃...
• Hidrogeno zubiak: Lotura sendoena da, tenperatura irakite eta fusio altuak dituena. Adibidez: H₂O, NH₃...

Propietate Koligatiboak

1. Jaitsiera Krioskopikoa edo Fusio Puntuaren Jaitsiera

Fusio puntua beti jaisten da disolbatzaile batera solutu bat botatzen badugu, edozein solutu. Fusio puntua jaisten da disolbatzaile purutik disoluziora. Adibidez: ura 0º-tan izozten da, baina uretara solutu bat botatzen badugu, edozein solutu, fusio puntua jaisten da disolbatzaile purutik disoluziora.

ΔT_f = K_c x m

2. Igoera Ebuliroskopikoa edo Irakite Puntuaren Igoera

Likido batean solutu bat disolbatzen bada, irakite puntua igotzen da. Edo beste modu batera esanda, disolbatzaile purutik disoluziora irakite puntua igotzen da.

ΔT_e = K_e x m

3. Osmosia

Mintza erdi-iragazkorretatik disolbatzaile likidoak pasatzen dira eta solutu solidoak ez.

Erreakzio Motak

Sintesia

Erreakzionatzaile batzuetatik produktu bakar bat eratzen da: N₂ + 3H₂ → 2NH₃

Deskonposaketa

Sintesiaren alderantzizkoa da, erreakzionatzaile bakar batetik produktu bat baino gehiago ateratzen da: H₂CO₃ → CO₂ + H₂O

Disoziazioak

Uretan gertatzen dira eta karga elektrikoaren kontserbazioaren legean oinarritzen da:

• Azidoak: H⁺ + anioi^- (adibidez: H₂SO₄ → 2H⁺ + SO₄^2-)
• Hidroxidoak: katioi⁺ + OH^-
• Gatzak: katioi⁺ + anioi^-