Uhin polarizatuak
Clasificado en Física
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 18,15 KB
FARADAY ETA HENRYREN ESPERIENTZIAK Faradayen lehenengo esperientzia: espira galbanometroan konektatzen dugu, baina sorgailurik ez dagoenez, espiratik ez da korronterik pasatzen. Espirara imada hurbiltzen badugu: 1, galbanometroak korrontearen intentsitatea adierazten du, imana higiduran dagoenean bakarrik. Poliki mugitzerakoan indarra txikia da, abiadura handituz gero indarra handitzen da. Abiadurarik ez badago galbanometroa ez da mugitzen. 2, imanaren iparra hurbiltzerakoan eta hegoa urruntzerakoan sortzen den korronteak norantza bera du, baina, korrontea kontrakoa izango da iparra urruntzen bada eta hegoa hurbildu. 3 azalera handiagoko espira batek korrontearen intentsitatea handituko du. Ondorioz, induzitutako korrontearen intentsitatea imanarenn abiadura, espiraren azalera, eta eremu magnetikoaren intentsitatearen araberakoa izango da.MARRAZKIA Faradayen bigarren esperientzia: solenoidearekin egingo dugu. Induzitutako korrontearen intentsitatea bobinako espira kopuru berdiña da. Faradayen hirugarren esperientzia: solenoidea erabiliz. Korronte elektrikoa pasako da entengailua ixterakoan, eta irekitzerakoan ez. Zirkuitu primarioak sortutako eremu berdinak sekundarioa ere zeharkatuko du. Galbanometroak intentstatea neurtuko du, etengailua itxi edo irekitzerakoan. MARRAZKIA Henryren esperientzia: Joseph Henryk indukzio magnetikoaren fenomenoa aurkitu zuen. Eroale zuzen bat iman bate bi poloen arteko eremuan higitzerakoan, bi muturren artean potentzial diferentzia sortzen zela frogatu zuen, eta eroale hori zirkuitu baten barruan bazegoen korronte elektrikoa sortuko zen. Abiadurarekin korrontea sortzen zen. Faradayen esperientzian eremu magnetikoa aldatzen da, eta Henryren esperientzian espirak zirkuituarekin sortzen duen azalera. korrontea induzituko da fluxu magnetikoa aldatzerakoan. FLUXU MAGNETIKOA. FARADAY ETA LENZ. FLUXU MAGNETIKOA: Gainazal batean zeharreko fluxu magnetikoa, gainazal bat zeharkatzen duten indukzio-lerroen kopuruan da.MARRAZKIA Matematikoki: s bektorea S gainazalarekiko perp., eta modulua gainazal horren azalera. Eremu uniformea bada eta gainazala laua: fi=B.S.Cos alfa. Unitatea weber (WB) LENZEN LEGEA: korronte induzituaren norantza jakiteko erabiltzen da lenz-en legea: induzituriko korrontearen norantza korronte hori sorrarazten duen kausaren aurka egiteari dagokiona. (marrazkia) FARADAY-REN LEGEA: zirukuitu bateko indar elektroeragile induzitua, zirkuitu horretan zeharreko fluxu magnetikoaren aldaketaren abiaduraren berdina da, zainuz aldatua: ebsilon= -dfi/dt HENRYREN SAIAKUNTZA. lortzen den potentzial diferentzia Lorentz-en indarraren ondorioa dela esaten da. B eremu magnetikoan v abiaduraz hedatzen ari diren elektroiek indar magnetikoa jasatzen dute. F=q.(v x B). Ondorioz, eroalearen mutur batera desplazatzen dira elektroiak. Horrek mutur batean karga negatikboaren pilaketa sortzen du eta beste aldean berriz, karga berdina, baina positiboan. Eremu elektrikoa sortzen da, positibotik negatibora. kargak indar elektrikoa hartzen jarraitzen du magnetikoa berdindu arte. l luzerako eroalearen barruam E=v.B balioko eremu elektrikoa dago. AV=E.I = v.B.L. Faraday-Lenzen legea: ebsilon=Afi/At = fi-fi0/t-t0 KORRONTE ALTERNOAREN SORRERA: deskripzioa: korronte alternoko sorgailua da, eremu magnetiko uniforme batean abiadura angeluar konstantean biratzen den espira bat dute. Ondorioz, fluxu magnetikoa aldatzen da eta korronte induzitua sortzen da. MARRAZKIA. iee ondorioztatu: funtzio matematikoa: ebsilon=-d fib/d t = -d(B.S)/ dt = -d(B.S.Cos)/dt B eta S konst. Aldatzen dela espirak osatutako angelua da. W=0/t = 0=w.T. espira abiadura angeluar konst. Bihurtzen bada: ebsilon=-d fib/d t = -d(B.S.W.Cos(w.T))/dt = B.S.W.Sin(w.T) = ebsilonmax.Sin(w.T) -> ebsilon=ebsilonmax.Sin(w.T) GRAF. MARRAZ. korronte alternoaren balio efikazak: korrn. Alt. Bal. Efik., korronte zuzen batek denbora berdinean eta erresistentzia berdinean zehar, bero kantitate bera sortzeko izan beharko lukeena da. Ief=(1/erro2).I0 Vef=(1/erro2).V0 Transformadoreak: V2/V1 = N2/N1 V2/V1 = I1/I2 = N2/N1 potentzia: lerro elektrikoan sortzen den, eta bero eran ematen den galera energetikoa da. P=R(Ie)berbi = VeIe. Galera energetikoa txikiagoa lortzeko, R edo I txikiagotzen dira. Intentsitatea ahal den gehiena txikitzen da, horregatik korrontea goi tentsioan garraiatzen da. 5.UHIN KONTZEPTUA ETA MOTAK. UHIN FUNTZIOA. Espazioan hedatzen den perturbazio edo deformazio bat da eta E trasmisioa dakar. a) Hedatzen den energia motaren arabera: -uhin mekanikoak:energia mekanikoa hedatzen da.Adib: soinua, urarengaineko olatuak, soka baten uhina. -uhin elektromagnetikoak: energia elektromagnetikoa hedatzen da, eremu elektromagnetiko aldakorren bidez.Adib:argia, irratia eta tele. Uhinak. b) Perturbazioaren norabidearen arabera:-luzetarako uhinak: uhin mekanikoa garraiatzen duten partikulen higidura,bibrazioa, uhinen hedapen norabide berean gertatzen da. Malguki baten deformazioa, soinua. -zeharkako uhinak: inguruneko partikulen higidura uhinaren hedapen norabidearekiko elkartzuta da. Soka batetik hedatzen diren uhinak. c) Uhin frontearen dimentsioaren arabera: une berean perturbazioaren eragina jasaten duten puntuen multzoa da. -uhin unidimentsionalak: soka bat astintzen denean edo malgukiaren kasua, uhin frontea puntuala, norabide bakarra. -uhin bidimentsionala: uraren gainean sortzen diren uhinak, energia bi dimentsiotan hedatzen da, uhin frontea zirkularra. -uhin tridimentsionalak: soinua eta argia. Energia hiru dimentsiotan hed.Uhin frontea esferikoa. d) Fokutik gu gauden lekuraino dagoen distantziaren arabera:-uhin esferikoak: fokutik gertu gaudenean gertatzen da. -uhin lauak: abiapuntutik urrun bagaude, gugana iristen den uhina laua izango da. Uhin funtzioak: posizio eta denboraren menpeko funtzio gisa azaltzen da. Y(x,t) elongazioa=altuera. Inguruneko puntu bakoitzaren elongazioa adierazten du denbora eta posizioaren menpe. 6. UHIN HARMONIKOAK. FUNTSEZKO MAGNITU…Zeharkakoak edo luzetarakoak izan daitezke. Fokuan gertatzen den perturbazioak higidura harmoniko sinplearen ekuazioa bete behar du eta ingurune material batean hedatzen da. Sinuaren eta kosinuaren funtzioan adierazten dira. -anplitudea(A): bibrazioaren elongazio maximoa. -fokua(F): perturbazioare abiapuntua. -uhin luzera(landa): puntu batetik besterako distantzia, bibrazio egoera berdinean. -periodoa(T): puntu batetik oszilazio oso bat errepikatzeko denbora. Maiztasuna(f): segundo bakoitzeko edozein puntuaren oszilazio kopurua. -maiztasun angel,abiadura angel,pultsazioa(w): zenbateko abiaduran egiten den aszilazioa w=2pi/T=2pi.F. -hedapen edo fase abiadura(v): zer abiadurarekin zabaltzen den perturbazioa v=landa/T=landa.F. higidura harmoniko sinplea: y= Asin(w(t-t´))=Asin(w(t-x/v))=Asin2pi/T(t-x/v)=Asin(2pit/T-2pix/vT)=Asin(wt-2pix/landa)= Asin(wt-kx). Ezkerrera desplazatzean(wt+kx)
y=Asin(wt-kx+lo) denbora kontatzean perturbazioa fokoaren hasieran dagoenean periodikotasun bikoitza: a) denborarekiko periodikotasuna (x=kte)-> y(x,t)= y(x, t+nT) n=1,2,3… b)posizioarekiko period. (t=kte)-> y(x,t)=y(x+nlanda,t) n=1,2,3…
abiadura:v=Awcos(wt-kx) vmax=+-Aw -> azelerazioa:-Aw^2sin(wt-kx) amax=+-Aw^2fase diferentzia: (wt-kx+lo) angelu kenketa -> Al=l1-l2=wt-kx1+lo - (wt-kx2+lo)=kx2-kx1=
k(x2-x1)2pi n -> (x2-x1)=n landa.