Uhinak, Argia eta Soinua: Oinarrizko Fisika

Uhinak

Uhinak energia espazioan zehar hedatzeko moduak dira, materiarik lekualdatu gabe.

Argia

Argia uhin mota bat da, hutsean heda daitekeena.

Argi Iturriak

Bi mota daude: naturalak (eguzkia, izarrak) eta artifizialak (bonbillak, kandelak).

Argi Igorle Sekundarioak

Gorputzek argia xurgatu eta islatzen dute:

• Gardenak: argiari igarotzen uzten diote.
• Zeharargiak: argiaren zati bati igarotzen uzten diote.
• Opakuak: ez diote argiari igarotzen uzten.

Argiaren Propietateak

Lerro zuzenean eta azkar hedatzen da.

Islapena

Argi izpiek gainazal batekin talka egitean norabidea aldatzen dute.

Ispiluak

Argi izpi guztiak islatzen dituzten gorputz opakuak.

Errefrakzioa

Argi izpiek ingurune batetik bestera igarotzean norabidea aldatzen dute.

Leiarrak

Gorputz gardenak dira, irudiak osatzen dituztenak:

• Konbergenteak: argi izpiak puntu batean biltzen dituzte.
• Dibergenteak: argi izpiak bereizten dituzte.

Soinua

Soinua uhin mota bat da, ingurune material bat behar duena hedatzeko.

Soinuaren Hedapena

• Ingurune materiala behar du.
• Alde guztietara hedatzen da.
• Energia garraiatzen du, baina ez materia.
• Hedapen-abiadura ingurunearen araberakoa da.

Soinuaren Intentsitatea

Gure belarrira iristen den energia kantitatea, dezibeletan neurtua.

Oihartzuna eta Erreberberazioa

Soinuaren islapenean oinarritzen dira:

• Oihartzuna: jatorrizko eta islatutako soinua bereizten dira (0,1 segundo edo gehiago).
• Erreberberazioa: jatorrizko eta islatutako soinua ez dira bereizten (0,1 segundo baino gutxiago).

Sonarra

Maiztasun handiko soinuen islapenean oinarritzen da, distantziak neurtzeko.