Zientziaren Oinarriak: Unibertsoa eta Lurra

Gure Galaxia: Esne Bidea

Gure galaxiari Esne Bidea deitzen zaio.

Izarrak eta Eguzkia

Izarrek beren argia eta energia dute. Gure izarraren izena Eguzkia da, handiena.

Planetak eta Lurra

Planetek izar baten inguruan biratzen dute. Gu bizi garen planetak Lurra du izena.

Asteroideak

Asteroide batek planeta bat jotzen duenean, kraterrak sortzen dira. Asteroideek izar baten inguruan ematen dute bira.

Kometak

Kometek Eguzkiaren inguruan ematen dute bira.

Eguzki Sistemako 8 Planetak

8 planeta daude: Merkurio, Artizarra, Lurra, Jupiter, Saturno, Urano, Neptuno.

Unibertsoa eta Big Banga

Gure unibertsoa Big Bang eztandarekin sortu zen.

Galaxiak

Galaxiek hainbat forma dituzte: kiribilak, barradunak, irregularrak, eliptikoak.

Lurraren Higidurak

Lurrak bi higidura ditu: translazioa eta errotazioa.

Translazioa

Translazioa: Urtaroak sortzen dira. Eguzkiaren inguruan bira ematen dio.

Errotazioa

Errotazioa: Eguna eta gaua sortzen ditu. Bere ardatzaren inguruan bira ematen dio.

Eklipseak

Eguzki-eklipsea

Eguzki-eklipsea: Ilargia Eguzkiaren eta Lurraren artean pasatzen da, eta bere itzalak Lurra ukitzen du.

Ilargi-eklipsea

Ilargi-eklipsea: Ilargi betearekin izaten dira beti, eta Eguzkia, Lurra eta Ilargia lerro bakar batean daudenean gertatzen da.

Ilargi Aldiak

• Ilberria
• Ilgora
• Ilbetea
• Ilbehera

Airea eta Atmosfera

Airea elementu hauek osatzen dute: nitrogenoa, oxigenoa, ozonoa, eta berotegi-efektua eragiten duten gasak.

Atmosferaren Geruzak

• Troposfera
• Estratosfera
• Mesosfera
• Termosfera

Lurreko Ura

Lurreko uraren %97 gazia da, eta uraren %3 soilik da ur geza.

• %79 izotz eta elurretan
• %20 lurpeko urak dira
• %1 aintziretan, ibaietan eta lurzoruan dago

Hidrosfera

Hidrosferak Lurreko ur guztiak osatzen du, hiru egoeratan:

• Ur solidoa: izotza eta elurra
• Ur likidoa: itsasoak, ibaiak eta aintzirak
• Ur gasa: airean dagoen lurruna

Mineralak

Mineralak material solido naturalak dira. Ez dituzte organismo bizidunek sortzen, eta substantzia bakar batez daude osatuta.

Harri Motak

• Harri sedimentarioak: sedimentuak metatuz eta trinkotuz eratutakoak dira.
• Harri magmatikoak: magma hoztearen ondorioz sortuak dira.
• Harri metamorfikoak: lurrazalaren barnean eratutakoak dira.

Lorearen Atalak

Loreak, landarearen gametoak dituen organoa da. Bertan, atal hauek bereizi behar dira:

• Pedunkulua: (adarra)
• Kaliza: (sepaloak, petaloak ateratzen diren lekua)
• Korola: (petaloak)
• Lorezila: (erdian dagoena, punta duena)
• Lore-orratza: (erdian dagoena, bakarra)