Zirkulazio Sistemaren Egokitzapena Ariketa Fisikoan

Zirkulazio Sistemaren Egokitzapena eta Erantzuna Ariketa Fisikoaren Aurrean

• Zelulek (gorputzak) ondo funtzionatzeko, barne-ingurune egonkorra behar dute.
• Sistema zirkulatorioaren funtzioak:
  • Substantzia berriak ekarri.
  • Baliogabekoak kanporatu.
• Egoera normaletik (basaletik) muskuluen ekintzetara igarotzean, sistema zirkulatorioan aldaketak gertatzen dira.

A. Odolaren Birbanaketa

• Ariketa gogorra egitean, muskuluetara odol gehiago bideratzen da.
• Basodilatazioa:
  • Muskuluak irrigatzen dituzten hodiak.
  • Bihotzaren hodiak.
  • Azalaren hodiak (beroa kanporatzeko).
  • Giro beroetan, beroa kanporatzeko azalera doan odol-kopurua handitzen da, eta horrek errendimendua gutxitu dezake.
• Hodi-uzkurdura (vasoconstricción): Funtzio garrantzitsurik betetzen ez duten organoetan gertatzen da (giltzurrunak, gibela, urdaila...).
• Kontuz! Bazkaldu ondoren, urdail/hesteetatik muskuluetara birbanatzen den odol-bolumena txikiagoa da.
• Burmuinean ez dago fluxu-aldaketarik.

Bihotzaren Odol-Irrigazioa

• Zirkulazio koronarioaren bidez gertatzen da.
• Atsedenean: 250 ml/min.
• Ariketa fisikoan: 4-5 aldiz handitzen da.
• Bihotzak behar duen energia metabolismo aerobikotik lortzen du, substratu gisa glukosa eta koipeak erabiliz.
• Ariketa fisikoan koipeen erabilera handitzen da, karbohidratoak muskuluek erabil ditzaten.

B. Gastu Kardiakoa

• Aortara minuturo ponpatutako odol-bolumena da.
• Atsedenetik ariketa fisikora igarotzean, gastua igotzen da:
  • Bolumen sistolikoa igotzen da.
  • Taupaden maiztasuna igotzen da.

Gastu Kardiakoa = Bolumen Sistolikoa x Maiztasun Kardiakoa

• Hasieran, gastuaren igoera azkarra da.
• Gero, meseta bat lortzen da.
  • Igoeraren eta mesetaren magnitudea ariketaren intentsitatearen araberakoa da.
• Ariketa amaitzean, gastua atseden-mailara jaisten da.

Bolumen Sistolikoa

Bihotz-taupada bakoitzean ponpatzen den odol-bolumena da.

• Atsedenean: 70-150 ml.
• Ariketa fisikoan: 180-190 ml.

Maiztasun Kardiakoa

Minutu batean gertatzen diren uzkurdura kardiakoen kopurua da.

• Ariketa fisikoan igotzen da.
• Faktoreak:
  • Ariketa mota.
  • Egoera fisikoa.
  • Egoera emozionala.
  • Tenperatura, etab.

C. Arteria-Presioa

• Arteria-presio sistolikoa: Bentrikuluak uzkurtzen direnean, odolak arterietako pareten kontra egiten duen indarra da.
• Ariketa fisikoan areagotzen da, intentsitatearen arabera (gastu kardiakoaren igoeraren ondorioa).
  • Ariketa isometrikoetan: Igoera handia gertatzen da.
  • Intentsitate bereko ariketetan, gorputzaren goiko muskulatura erabiltzeak igoera handitzen du.
• Arteria-presio diastolikoa: Bentrikuluak erlaxatzen direnean, odolak arterietako pareten kontra egiten duen indarra da.
• Ariketa fisikoan ez da aldatzen.