Zuzenbide Administratiboaren Iturriak

Zuzenbidearen ardatzak direla, hau da, zuzenbidea arauez osatzen dela. Arau juridikoaren ezaugarriak:

• Koakzioa: aj ak jarduera1 agintzen dute hiritarrek arauak bete behar.
• Abstrakzioa: arau bat betetzen dugunean ez da desagertzen.
• Publizitatea: konsti 9.3 art esaten digu arauek publizitatea izan behar dutela hauen arauen indarrean sartzea publizitate hori lortzearekin lotu.
• Hierarkia: Konstituzioaren 9.3 art esaten digu arauak hierarkikoki antolatuko direla. Azpikoek, gorengoak errespetatu.
• Iraupena: irauteko sortzen dira, hau da, printzipioz iraupen mugagabea dute, honek ez du esan nahi, arauak betirako direnik eta arauak aldagarriak dira, arauak irauteko sortzen dira.
• Berriak aurrekoaren maila berbera edo gorakoa izango du. Arauak jaiotze-data batekin sortzen dira, baina ez heriotza-data batekin.
• Atzera eraginkortasuna: legeak indarrean sartu eta hortik aurrera, etorkizuneko kasuetara aplikatuko direla. Ezmomentu horretatik atzera eman diren egoeretara. Segurtasun juridikoabermatzeko.

Erreformakons

Erreforma kons: kon berak esango nola erreformatua izan. Adibidez: 14-29 artikuluen artean dauden eskubideak aldatzeko koroa aldatzeko eskatzen zaigun gehiengoa da gorte orokorren 2/3. Eskatzen zaigun lehengo pausoa da, gorte orokorren 2/3, hau da, indarrean dauden kideak, bozkatzea. 2. pausoa, gorte orokorrak disolbatu egiten dira, hauteskunde berriak ospatzen dira berriro osatzen dugu gorte orokor berri1 non berriro bozkaketa errepikatzen dugun bertan ere aldeko 2/3 bozkatu behar du. 2 bozketa hori egin ondoren maitza altuak lortu ondoren, 3. pausoa izango litzateke, gizarteari galdetzea: erreferendum bat egitea, ia ondo iruditzen zaigu monarkia batetik errepublika batetara pasatzea eta hor %50 balio du. (Ez du azterketan galdetuko pausoak ikastea) Konstituzioaren indarra: konszaintzeko auzkons.

Nazioarteko hitzarmen/tratatuak

Barne ordenamenduak bermau. Konstituzian azpitik legean gainetik kokau. Kost tratatuak arautu, ezin konst atal baterez urrau. Espainian txoke bat bada kost tratatuan konst aldatu edo sinatuez.

LEGEA

Herriaren borondatea. Kons azpian edozein arau bezala. Herriaren borondatearen heinean, erakunde publikoek, hiritarrek baita epaileek errespetatu. Espainiak daukan antolakuntzaren sistarabera, Esp estatuko legeak+erkidegoetako legeak izango ditugu, hau da, erkidegoek euren esparruan edo eremuan legeak egoteko aukera izango dute.

Leg erreserba

Kons esaten digu zenbait materia legez arautu daitezkeela. Ez du esan nahi materia hori legez arautu ondoren, garapen gehiago beharbeste elementurik erabili ezin denik. Kons 14+29.30-55. artartean dauden oinarrizko eskubideak izango dute lege erreserba. Bestalde, kons 132. art. non jabetza pribatua arautzen den. Azkenik, 128.2. art. ere lege erreserba izango luke non administrazio publikoek dituzten jabetzak arautzen diren.

Legemotezber

Organi+arruntak. Organikoa: lege mota honek 2 berezitasun. Batetik materia batzuk arautzeko derrigorrezkoak direla eta bestetik, euren prozedura edo egiteko modua berezia dela. Lege organikoak egiteko kongresuaren gehiengo absolutua behar. Esan bezala, materia batzuk arautzeko beharrezkoak dira eta hauek lirateke materia horiek: *Oinarrizko eskubideak eta askatasun publikoak/statutu autonomikoak/Hauteskunde erregimen orokorra/Konstituzioak espresuki esaten dituen materiak. Autonomia est: formalki lege organikoak badira ere, euren prozeduran berezitasunak: PROZ autonomia estat horren proeik egingo duproeiktua gorteetara eraman.eztabaidara proeiktua azaltzeko erkidegoko delegatubat joangoda. 2 Aukera: delegazioak gorteetan aurkeztu, onartuko balitz errefereduma erideko herritarrek. 1. oztopoa: proiektua madrilen onartuez. Konst eman aukera proekt aldatzeko+erreferenduma. Hiritarrek onartu ez. 2. OZT: berriro hasieratik

Lege arruntak: lege organikoak ez direnak. Ateratzea errazagoa. Gai garrantzitsuagoak ez direnak lege arruntez arautu. Lege mailako arauak: berez ez dira legeak. 2 mot: Lege dekretuak: kons 86.1. art toz, lege dekretuak gobernuak egin ahal izango dituela behar maila oso altuadagoenean+presazko egoerangaudenean. Behar maila altua dagoela esango genuke, lege dekretua onartzea ezinbestekoa denean. Ezinbesteko hori zehaztea gobernuaren esku geratuko da. Presazko ezaugarri hori emango da, lege baten tramitazioa jarraitzea gehiegizko adenean. Kons esaten ditu lege dekretuak ezin edozein materiatan eman adibidez, kons 1.tituluko eskubide+askatasunak. Lege dekretuak printzipioz, probisionalak dira+kongresuak gehienez 30 eguneko epean gobernuak egin duen lege dekretu hori errebisatu ber. Esan dezake ados dagoela edo legea kentzen da. 2. Dekretu legegileak: kasu honetan bexekutibo+legegilearen artean elkarlan. Botere legegileak oinarri batzuk ezartzen ditu+b exekrii lege maila izango duen arau1 egiteko aukera ematen zaio oinar errespetatuz. Erregelamen. Btexeak onartzenditunarauak. Ezherriaren borondaisla, gobernuana. Legeak garatzeko pentsatuta, gai-materia bakoitzean oinarriak legeakezarrikoitu+zehaztasunak-detaileak eerregala. Gobern e egitean izangodun muga garrantzitsuena gai horretan dagoen legearen errespetua izango da, hau da, ek ezingo dulegeak esaten duena urratu. Zuzen printz orokor: erregela orokorrak+hauen helburua ordenamendu juridikoak dituen zuloak estaltzea. Ohitur: pisu gutxi zuzenberaketan. Eremuetan ohiturak garrantzia, nekazaritzan.