Zuzenbideko Latindar Esaera eta Printzipio Juridikoak
Clasificado en Latín
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 3,61 KB
Ad impossibilia nemo tenetur.
Ezintasun fisiko, psikiko zein juridiko baten aurrean, inor ez dago behartuta zerbait egitera.
Adhuc sub iudice lis est.
Epaiketa batean dagoen arazo edo kontu batek oraindik ez duela irtenbiderik aurkitu.
Contra iuris civilis regulas pacta conventa non habentur.
Ekintza juridikoaren baliogabetasunari buruzkoa da: zuzenbide publikoa ezin da indargabetua izan pribatuen ekintzengatik. Zuzenbide zibilaren aurkako paktuak ez dira baliagarriak.
Cui prodest?
Delitu edo hilketa baten egilea aurkitzeko, onena da gure buruari galdetzea nork atera duen etekina. Etekina ateratzen duena susmagarritzat hartzen da.
Dura lex sed lex.
Legea gogorra izan arren, bete egin behar da.
Excusatio non petita, accusatio manifesta.
Inork eskatu gabe aitzakiak ematen dituztenek, ekintza batetik edo ez-egite batetik, zerbait ezkutatzen dutela edo gezurra esaten dutela adierazten du. Normalean, akusatu bat baino gehiago dagoen edo horietako norbaitek epaitegiak eskatu ez dion zerbait erantzuten duen epaiketa batean erabiltzen da.
Facta non praesumuntur, sed probantur.
Norbait akusatu daiteke, baina hori egia den jakiteko, frogak behar dira.
Ibi potest valere populus, ubi leges valent.
Herri baten indarra bere legeen indarrean datza.
In dubio pro reo.
Printzipio juridikoa da, dudaren aurrean (esate baterako, froga eskasiagatik), akusatuaren alde egingo dela.
Iudex damnatur cum nocens absolvitur.
Epailea kondenatuta egongo da, erruduna aske geratzen denean.
Legum omnes servi sumus, ut liberi esse possimus.
Denok gara legearen esklabo, aske izan gaitezen.
Libertas est potestas faciendi id quod facere iure licet.
Askatasuna legeak baimentzen duena egiteko ahalmena da.
Nemo esse iudex in sua causa potest.
Inork ezin du auzi batean bere burua epaitu.
Nemo inauditus condemnetur.
Inor ezin da kondenatua izan, bera entzun gabe.
Optima est lex quae minimum relinquit arbitrio iudicis; optimus iudex, qui minimum sibi.
Legerik onena epailearen esku ahalik eta erabaki gutxien uzten duena da.
Qui iure suo utitur neminem laedit.
Legeak baimentzen duena erabiltzen duenak ez dio inori kalterik egiten.
Referendum («Ad referendum»).
Proposizio baten aurrean agintean dauden guztiek onartzea.
Ab intestato.
Testamenturik gabe.
Cessante ratione legis, cessat lex.
Legearen arrazoia desagertzen bada, legea ere desagertzen da.
Cogitationis poenam nemo patitur.
Inor ezin da zigortua izan bere pentsamenduengatik.
Consuetudo pro lege servatur.
Ohiturak lege bihurtzen dira.
Da mihi factum et dabo tibi ius.
Eman iezadazu gertaera bat eta zuzenbidea emango dizut. (Hau da, gertaera horren ondorio juridikoak).
Exequatur.
Estatu batek atzerriko diplomatikoei emandako baimena, euren betebeharrak bete ahal izateko.
Ignorantia legis neminem excusat.
Legea ez ezagutzea ez da legea ez betetzeko aitzakia.
Nemo tenetur se ipsum accusare.
Inork ezin du bere burua akusatu.