Atmosfera eta Ur Gazien Ekosistemak

Eguzkitik datozen gamma eta x-izpiak ioi bihurtzen dira: Ionosfera

Hodeiak eratzeko beharrezko hauts-partikuak ditu: Troposferan

Eguzkitiko irradiazio ultramoreak xurgatzen dituen geruzan aurkitzen da: Estratosfera

Izar iheskorrak sortzen dira: Mesosferan

Bere osagai nagusia atomo arinak dira: Exosfera

Presio atmosferikoa-Itsasoko maila; Altitudea handitzen den heinean, presio atmosferikoa gutxitxen da, orduan itsas mailako altitudea baxua denez, presio atmosferikoa handiagoa izango litzateke.

Atmosfera-Bizia; Atmosferari esker, lurran bizia dago, irradiazioetaz babesten digulako, tenperatura erregulatzen duelako eta airetik behar ditugun mantenugaiak eskaintzen digulako,

Atmosfera-Oxigenoa; Atmosferaren bolumenaren %21-a oxigenoa da. Ez da soilik 02 bezala aurkitzen, ere O3-ko kontsentrazioak daude, ozono geruzan kokatzen dira, izaki bizidunak eguzkiaren erradiazio ultramoreetatik babesten digu.

Atmosfera-Gasak: Atmosfera hainbat gasez osatuta dago baina nagusienak, nitrogenoa N (%78) eta oxigenoa O (%21) dira. Ondoren argona, karbono dioxidoa eta ur lurruna.

Herriak suntzitzea: klima aldaketa, ibaiak kanalizatzea

Ur eskasia: Nekazaritzako beharrak, etxeko uraren erabilera

Kutsadura: Ongarri kimikoak, industrien isurketak, zabortegiak

Gaixotasunak: ongarri kimikoak, industrien isurketak, zabortegiak

Ekosistema aldatzea: Urtegiak egitea, industrien isurketak, klima-aldaketa, ibaiak kanalizatzea

a) Poloak urtuko dira

b) Lantegiak, CO2 isurketak asaktzean, atmosferan pilatzen dira, orduan, luran sartzen diren eguzki izpiak ezin dira berriz atera oztopo horregatik, horren ondorioz, lurra beroruko da, hau da, berotegi efektua gertatuko da.

c) Kostaldean gaudenez, itsas-maila igotzen bada dena urez estaliko da eta 4 sasoi adukitzetik 2 eukitzea pasatuko gara

5. Hodeiak sortzen den ura beti geratzen da lurrean; 3 aukera ditu, lurrazpitik sartu infiltrazioaren bidez, ura lurrazalaren gainetik zirkulatzea edo itsasora zuzean joatea.

Lurrazpitiko ura itsasora doa; Lurrazpitiko ura akuiferoetara doa eta ondoren itsasora.

Ura ez du ziklorik egiten; hodeietako ur-partikulek nahiko pisua hartzen dutenean, erori egiten dira prezipitazioaren bidez euri, elur edo txingorra bezala, ondoren uraren barruan iragatzen da ura, uraren zati bat aukiferoetara betetzen da eta grabitatearen arabera zirkulazioa jarraitzen du edo bertan geratzen da eta lur azaleko ura ur lurrun bilakatu egingo da eta atmosferara itzuliko da. Lurrundurako ura igotzen da eta ur-tantak eratutako hodeiak osatuz pilatzen da.

Ur gezetan ez du ekosistemarik sortzen; ekosistemak osatzen dira; Aintzirak eta urmaleak: lurrez inguratutako ur-eremuak. Gehienak ur gezakoak, handiak direnean itsasontzat hartzen dira. Ibaiak: bi unitate ekologiko nagusi ibaiaren ibiguan sortutakoa eta ibaiertzetako ingurunean sortzen dena. Zona hezeak, lokaztiak eta zingirak: Ekosistema oso emankorrak. Garrantzi handia dute, hurbileko akuiferoak urez bete eta mantentzen dutelako. Lurpeko urak, akuiferoak: lurpeko urak oso ekosistema erabilgarriak dira gizakientzat. Akuiferoak bustinez edo arbelez osatuta daude. Ekosistema ez egonkorrak.

Ur gazietan ekosistemak sortzen dira: ibaiak, aintzirak...; Ekosistemak sortzen dira baina ez horiek, baizik eta; Itsasoak, ozeanoak: uraren sakonera garrantsitsua da, horren araberakoak argia era temperatura eta organismoak. Estuarioak: Itsasoaren ur gazia ibaiaren ur gezarekin nahasten den eremu zabala. Deltak: Estuarioak oso urriak direnean deltak eratuz itsasoratzen dira. Padura: kostaldeko eremu gazi eta zingiratsua da, bertan dagoen ura geza edo gazia izan daiteke.