Birusen Izenburuak eta Izaera
Clasificado en Biología
Escrito el en vasco con un tamaño de 15,57 KB
PAPILOMA BIRUSA
ERROTABIRUSA
EPSTEIN BARR BIRUSA
ELGORRIAREN BIRUSA
PAPILOMA BIRUSA | ERROTABIRUSA | EPSTEIN BARR BIRUSA | ELGORRIAREN BIRUSA | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Izaera | DNAdun virusaBiluzia | Rna, kate bikoitza. Biluzia | DNA kate bikoizdun birusa. Kapsuladuna | RNA geruzadun birusa | |||||||||||||||||||||||||||||||
Hertsia/oportunista | Hertsia | Hertsia | Hertsia | Hertsia | |||||||||||||||||||||||||||||||
Dosia | Oso txikia 1-10 birioi | Oso txikia | |||||||||||||||||||||||||||||||||
Gaixotasuna | Garatxo genitalak (berrugak) | Diarrea | Mononukleosi infekziosoa | Elgorria (sarampión) | |||||||||||||||||||||||||||||||
Akutua/kronikoa | Akutua | Akutua | Akutua (kronifikatu daiteke) | Akutua | |||||||||||||||||||||||||||||||
Mugatu/sistemik | Mugatua | Mugatua | Sistemikoa | Sistemikoa | |||||||||||||||||||||||||||||||
Infekzio atea | Genitalak | Hesteko Mukosa | Orofaringea, epitelio orala | Arnas sistema. Mukosako zelula epitelialen suntsiketa | |||||||||||||||||||||||||||||||
Kanpoko hesiak | Azala eta mukosa | Urdai urineko azidoa, digestio hodiko mukosa, arearen enzima litikoak eta beazuneko detergenteak | Larruazala, ahoko mukosa | Larruazala eta mukosa. | |||||||||||||||||||||||||||||||
Atxikidura faktoreak | L1 eta L2 | Hartzaile zelularrei lotu, azido sialiko eta integrinen konplexu bat sortuz | (Proteina de adherencia vírica, VAP) Itu-zelulei (B linf) lotzeko proteina dauka. Proteina aldi berean Ag da | Birusaren Hematoglutina (H). (Organismoko hartzaileekin elkartzeko) F proteina (birusaren mintza eta zelularen arteko fusioa eragiten duena, gero lisia emateko). | |||||||||||||||||||||||||||||||
Inbasio faktoreak | E6 eta E7. Erreplikazio extrazelularra | Endozitosi bidez: VP4 molekulak baimendu. Penetrazio zuzena: Kapside eta Korearekin | Proteina espezifikoari esker B linf-ei lotu eta bertan ugaldu, sistemaren humorala kaltetuz | Hematoglutina eta F proteina bidez. | |||||||||||||||||||||||||||||||
Ugalketa hostalarian | Zelula ostalarien makineria metabolikoa erabili | Zitoplasmatikoa, hostalariaren beharrik gabe. Biroplasma sortu. | B linfozitoen barnean, (zelula barneko patogenoak). Linf T eta NK-ren proliferazioa erantzun bezala | Lisi prozesuak eragin | |||||||||||||||||||||||||||||||
Hedapen bidea | Ez da hedatzen, lokala | Lokala da, ez sistemikoa. | Linfa bidez, sistemikoa | Aire, odol eta linfa bidez hedatzen da. | |||||||||||||||||||||||||||||||
Erantzun sistemikoa | IgA eta t-Linfozito zitotoxikoak | Erantzun espezifikoaren beharra suntsiketa selektiborako: Th1 → INF γ → makrofago, Tc eta NK akt. → Erantzun zelularra. Infektatutako zelulen mintzean birusaren proteina erakutsiko da MHCI bide. Hori, Tc linfozitoek espezifikoki ezagutuko dute eta suntsiketa emango da. | Infekzioa erradikatzeko beharrezkoa da erantzun espezifikoa. Th1 eta Tc linfozitoen beharra dago. Tc linfozitoek zelula suntsitu. Infektatutako zelulen mintzean birusaren proteina erakutsiko da MHCI molekuletan. Hori, Tc linfozitoek espezifikoki ezagutuko dute eta suntsiketa eman. *B linf bidez antigorputzak. | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Kalte zuzena | Zelulen proliferazioa hasieran eta lisia amaieran | Enterozitoen lisia | B linfozitoak kutsatu eta suntsitu, erantzun humorala kaltetuz | -Erantzun humorala oztopatu -zelula endotelialak eta T linfozito inmuneak infektatu | |||||||||||||||||||||||||||||||
Kalte ez zuzena | Infekzio iraunkor edo latentea, zelulen inmortalizazioa. | Hesteko bilosken kalteak, sistema nerviosaren aktibazioa, zitozina ekaitza(atzeraelikadura positibia zitozinen eta Ig artean. Heriotzara eraman dezake) | Inmunopatogenotasuna (garr) Th1, Tc eta NK linfozitoen gehiegizko ugalketagatik: LINFOMA / GRANULOMA: Linfoma de Burkitt, Kartzinoma. | Entzefalitis postinfekziosoa | |||||||||||||||||||||||||||||||
Gordelekua | Gizakia | Gizaki eta animaliak | Gizakion epitelio orala | Gizakia | |||||||||||||||||||||||||||||||
Infekzio iturria | Gizakia | Formiteak, eskuak | Birusagatik kutsatuta dagoen pertsona: ZIKLOA AKTIBO duenean kutsakorra, latentzian ez | Gizakia | |||||||||||||||||||||||||||||||
Transmisio mekanismoa | Kontaktu zuzena, sexu harremanak | Orofekala, arnas bideen bidezko transmisioa posiblea da ere | Listu bidezkoa, Kontaktu intimoa, hortz eskuila, edalontzia konpartitzea… Batzuetan odola edo sexu harremanen bidezkoa | AIRE BIDEZ. Airean dauden tantatxoen bitartez, infektatutakoen mukosa eta faringe jariakinen kontaktu zuzenaren bidez . Kontaminatu diren objektuen bidez ere. Elgorriak eragiten duen exantema bainao 4 egun lehenago edo geroago transmiti daiteke (gehienbat aurretik, mukosa jariakinak ugariak direlako). GAIXOTZEKOà sudur eta konjuntiba bidez. Aireko partikula infekziosoek 2h iraun dezakete | |||||||||||||||||||||||||||||||
Populazio gaixokorra | Sexualki aktiboak direnak | 0-5 urte arteko umeak | Edozein eratako INMUNOESKASIA dutenak (Epstein-Barr ia ia patogeno oportunista da, gehienak eramaileak baikara, baina ez digulako normalean kalte egiten) -HIESAdunak -Antibiotikoak hartzen dutenek -Haur/Gazteek (primoinfekziorik izan ez dutelako gehienek) | IMMUNOGUTXITUAKà immun zelula defizita, VIH immunospresio haurral, gaixotasun gaiztoen tratamendua hartzen duten haurra.k. DESNUTRIZIO Aà garapenean dauden herrietan, immun zel zerikusia. HAURDUNALDIAà aborto espontaneo eta erditze goiztiar erantzulea. Egoera honetan elgorriaren forma agresiboagoa pairatzen da. TUBERKULOSIAà immunogutxitasunaren ondorioz gaixotasun honen berragerpena eman daiteke (lehen hilabbetean tuberkulina frogak negatiboa ematen du). | |||||||||||||||||||||||||||||||
Txertoa bai /ez | Bai | Bai | Ez | Bai, MMR (elgorria, paperak eta errubeolaren aurka) | |||||||||||||||||||||||||||||||
Prebentzioa | Kontaktu zuzena ekidin, preserbatiboaren erabilera | Eskuak garbitu eta gaixoen Isolamendua | Infektatutako pertsonaren listuarekin kontaktua ekidin | Txertoa eta gogorapen dosia |