Deskribapen testuak
Clasificado en Lengua y literatura
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 4,21 KB
(6.GAIA/7) 7.Idazketa lehen
Hezkuntzan. Idazketaren garapen konstruktibisten
Arabera: Haurrak eskolan idatziari buruz hasi aurretik, idatziari buruzko
Jakinmina Vigtsky, Brunner, Gardner;
Idazketa ez da solik objektu grafikoa, sistema mixtoak (morfologikoa,
Semantiko-linguistikoa, fonologikoak) baizik./Ikuspegi kognoszitiboa (azpiprozesuak:
Planifikazioa, erredakzioa eta berrikuspena; idazlearen parte hartze aktiboa
Eta buru eragiketa konplexuak sortzen dizkion prozesua kognosztiboa dugu)
Teoria honen arabera, testu mota ezberdinak kontuan hartu beharko ditugu
(idazketaren helburua, idazle posiblea, edukia, zailtasuna, kohesioa,
Ortografia…) Beraz idaztea tipo askotako testuak sortzea da, helburu
Ezberdinekin, eta engaiamendu kognitibo altuarekin; eta honetako ezinbestekoa
Da gelan denbora ematea, beharrezko fase guztiak sustatzeko./(Aurrekun
Segida)Cassany, Jolibert eta Teberosky ikuspuntua: Lehen erran bezala testu
Koherentea sortzeko, ezin da zuzenean idazten hasi; etapa aunitz bete behar
Dira, gure sorkuntzak oinarri sendoak izateko. Beraz honako hauek jarraitu
Beharko ditugu: Planifikatu(idaztiaren helburua, nolako edukia,
Norrentzat?), erredakzioak(hiztegia, morfosintaxia, erregistroa,
Puntuazioa…) berrikuspena(berrirakurpena, zuzenketa, ebaluazioa; eta
Ahal bada testua “freskatzen” utzi egun bat) Testu bat irakurtzerakoan,
Oraintxe aipatutako pausuak ez emanta, sekulako diferentzia nabaritzen da.
Horrela, bi idazle mota desberdinduko ditugu: Idazle hasiberria eta trebatua. Alde nabariena, idazle trebatuak
Hasiberriekiko gaitasun kognoszitiboa garatuagoa dutela da; planifikazioa,
Testualizazioa, buru eskema, sormena… errazago egiten baitituzte. Idazle
Hasiberria ezaugarriak: Idazle hasiberriak ez du planifikazio handirik
Egiten idatzi baino lehen; Maila konkretuan gelditzen da, ez globalean; Ataza
Aurrera eramaten du galde-erantzunen ariketa baten aurrean balego bezala,
Holakoetan ez baita aurreko planifikaziorik behar; Ondorioz, ez dio ia
Denborarik ematen idazketaren aurreko ariketari; Ez du eduki anitza sortzen;
Testuaren eraketa globalari ez dio garrantzi handirik ematen; Ez du
Irakurlearen beharrak kontuan hartzen; Ez du gaiak ezartzen dion mugarik
Errespetatzen. (Aurrekun segida)Cassany, Jolibert eta Teberosky ikertzaileek
Zenbait estrategia idatzi zituzten beraiek lehenago mugatutako oinarrietan:
Planifikazioa(komunikazio egoeren elementuak analizatu: emisorea
Hartzailea, helburua; komunikazio idatziaren helburua zehaztu; iturri
Ezberdinak kontsultatu: hiztegiak, entziklopediak; ideiak sailkatzeko teknikak
Erabili: eskemak, hitz gakoak, ideogramak; zirriborrak idatzi) erredakzio
Estrategiak(Ideiak paperean idazten hasi; Zenbait alderdi; zehatzetan,
Guretzat interesgarrienak diren horietan, zentratu ; Hiztegi egokia aukeratu;
Sintaxi zuzena erabili; Hizkuntza malguki erabili nahi den efektua lortzeko) berrikuspen
Estrategiak (Ekoiztu nahi genuen zirriborroekin konparatu; era selektiboan
Irakurri: gramatika, puntuazioa…; trebetasun teknikak erabiltzea testuari
Ukituak egiteko: sinonimoak, hitzak kendu…)/ Testugintza: Testu mota zein
Den jakiteko, testuari buruzko gogoeta burutu beharko da. Testuak 6 genero
Ezberdin ditu: Narrazio testua, Deskribapen testuak, Argudio testuak,
Instrukzio testuak, Literatur testuak eta Azalpen testuak. Testu hauetako
Bakoitzek, antolakuntza eta helburu ezberdinak izango dituzte. Beraz,
Hartzaileak estrategia ezberdinak erabili beharko ditu; testu bakoitzaren
Izaera eta helburua ulertzeko. Testu mota
Bakoitzan ezaugarrik, betikoak. Bukatzeko, testuen aurrean zailtasun mota izango dituzte haurren:
Ulermen arazoak (ahozko eredu pobrea izatea eta hiztegi urria; irakurtzeko
Trebetasun gutti) eta testuei loturiko arazoak (kohesio falta, ideien batasun
Eza, nahastea, egokitasun falta, ortografia eta gramatika akatsak,
Anbiguotasuna)