Erregimen zaharraren krisia
Clasificado en Historia
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 2,46 KB
Erregimen zahar krisia:Fer 7 agintaldian krisi latza nagusitu zen spn.Ilustratuen erreformek ez zuten lortu herrialdearen sakoneko arazoak konpontzea,eta frantziako iraultzaren eraginez ideiak liberalak zabaltzen hasi ziren.Napoleonen inbasioa zela eta independentzia gerra sortu zen.Gerra hau atzerriko loturetatik askatzeko gerratzat hartu zuten askok baina hori baino gehiago izan zen,spko lehenengo esperientzia konstituzionalista,erregimen zaharrarekiko haustura gauzatu eta konstituzio liberala ezarri zen,Cadizko konstituzioa 1812an.Aldi berean,Amerikako koloniek askapen prozesua abian jarri zuten.Fer 7ren erregealdi absolutistan bertan behera gelditu ziren Cadizko erreformak eta erregimen zaharra eta erregimen estamentala ezarri ziren berriro.Konstituzionalismoa aurrerago errotu zen,liberalen eta karlisten arteko borroka armatu zibilaren garaian.Karlos 4 agintaldia:(1788-1808) ideia liberal iraultzaileak zabaltzen hasi ziren eta horrek erregimen zaharraren gainbehera ekarri zuen.Herriaren burujabetasun nazionala agintea banatzea gizakiaren eta hiritarren eskubideak askatasuna berdintasuna eta anaitasuna eta estatu laikoa sortzea zen.Ideai liberalak espainian zabal ez zitezen eta herrialdea kutsa ez zedin karlos4 ideologiari mugak ixteko agindu zuen.1793n luis XVI hil eta karlos4 frantziari gerra deklaratu.Azkenik frantziak eta espainiak basileako bake hizarmena sinatu 1795.Fra eta Sp bat zetozen britainia handiarekiko etsagoian.Independentzia gerra 1808an hasi zen frantziako armada spn sartu,napoleon gidaritzapean zela eta gerra 1813ra arte iraun zuen.Fr iraultzailetik eta laikotik urrundu beharra zegoela godoy kargutik kentzea eta karlos4ren semea fernando errege izendatzea aldarrikatzen zuten.Fer 7 agintaldia:1814-20 absolutismoa ezarri seiurteko absolutista 20-23 liberalek aginpidea berreskuratu hirurteko liberala eta 23-33 absolutismo monarkikoa eta erregimen zaharreko estamentutako banaketa ezarri zen hamarraldi gaitzesgarria.