Ramón cabanillas

Irmandades. creáronse para a defensa, dignificación e cultivo do idioma; a primeira das Irmandades fúndase na Coruña en 1916. Séguena outras repartidas polas principais cidades e vilas de Galicia (Ferrol, Ourense, Betanzos, Santiago..). Para difundiren o seu ideario editaron unha publicación periódica totalmente en galego: A Nosa Terra. Os seus membros máis salientables foron os irmá ns Vilar Ponte, Losada Diéguez, Vicente Rísco, Ramón Cabanillas, etc.En 1931 créase o Partido Galeguista,que consegue a aprobació n do Estatuto de Autonomía de Galicia, no q a língua galega adquire por vez 1ª o recoñecemento de "idioma oficial de Galicia". Este logro importantisimo non chegou a ter aplicación na práctica por mor do estoupido da Guerra Civil (1936), que supuxo o principio da má i s crúa etapa para as línguas minorizadas do Estado español.R.Cavanillas: Poeta español, que escribiu en lingua galega. Naceu e morreu en Cambados (Pontevedra). A súa profunda formación clásica vénlle da súa permanencia de varios anos nun seminario. Durante algún tempo viviu en Cuba, regresando ao seu país para desempeñar diversos cargos burocráticos. No ano 1917 publicou Dá terra asoballada (A terra ultrajada) onde abundan as composicións de carácter reivindicativo da identidade política e cultural de Galicia. Anteriormente xa publicara outro poemario co mesmo espírito crítico titulado No de sterro (1913). En Vento mareiro (1915) e A rosa de cen follas (1927), insistiu na descrición da vida e a paisaxe mariñ e i ro da súa terra, así como en contar os costumes da Galicia campesiña. En Camiños do tempo (1949), recuperou o sentimento céltico pondaliano; a Eduardo Pondal precisamente dedicou o seu discurso de ingreso na RAE en representación da lingua galega (xunto con Cotarelo Valledor) o 26 de maio de 1929. Cabanillas tamén escribiu teatro: O mariscal (1926) sobre a ejecución do mariscal Pardo de Cela polos Reis Católicos ás portas da catedral de Mondoñ edo, vendo nel, o seu autor, a vinganza do poder central castelán contra os señores feudales galegos, e A man dá santiña