Uhin mekanikoa
Clasificado en Física
Escrito el en vasco con un tamaño de 3,86 KB
UHIN KONTZEPTUAK ETA MOTAK: UNIN FUNTZIOA: Unin definizioa: espazioan hedatzwn den pertubazioa batda. Ezaugarriak: 1.- Energiaren hedapena ematen da, materiaren garraio garbirik gabe.2.-Pertubazio fokutik abiatzen denetik inguruneko partikulei eragin arte, Atzerapen bat dago, Fokua: perturbazioaren jatorria edo abiapuntua da.
1.Garraiatzen duten energia motaren arabera
- Uhin mekanikoak:energia mekanikoa garraiatzen dute. INgurune materiala behar dute bere hedapenerako. Adib. Soinua eta soka zehar garraiatzen den enerdia .
- Uhin elektromagnetikoak: ez dute ingurune materialik behar bere hedapenerako. Adib. Argia, x izpia...
- Zeharkako uhinak: inguruneko partikulen oszilazio norabidea eta uhinen hedapen norabidea perpendikularrak dira. Adib. Soka bat astintzen zeharkatzen den uhina eta uhin elektromagnetikoa.
- Luzetarako uhina: hedapen norabidea eta ingurunerako partikulen oszilazioaren norabidea berdina da. Adib. Soinua, malgukia.
- dDimentsio bakarreko uhinak (unidimentsionalak): soka bat astintzen denean edo malgukiaren kasuan. Uhin frontea puntuala da era norabide bakar batean hedatzen da.
- Uhin bidementsionala: energia plano batean, hau da, 2 dimentsiotan hedatzen da. Hedapena norabide guztietan abiadura berdinekin gertatzen bada, uhin frontea zirkularra da. Adib: uraren gainean sortzen diren uhinak.
- Uhin tridimentsionala: E espazioako 3 dimentsiotan heatzen da. Adi. Soinua eta argia.
UHIN FUNTZIO OROkorra: Uhina espazio eta denboran zehar hedatzen den pertubazioa denez, posizio eta denboraren menpe funtzio gisa azaltzen da. Y(x,t). Uhin funtzioak inguruneko puntu bakoitzaren enlongazioa adierazten du denbora eta posizioaren menpe.
UHIN HARMONIKOAREN EZAUGARRIAK_
- Aplitudea(A): inguruneko partikula baen enlongazio maximoa (m).
- Periodo (T): inguruneko partikula batek oszilazioa oso betetzeko behar duen denbora(s).
- Maiztasuna(f):inguruneko partikula batek betetzen dituen oszilazio kopurua segundu batean (Hz) f=1/T
- Uhin luzera(landa): perturbazioa berdin duten inguruneko 2 partikulek beraien artean duten distantzia(m).
- Maiztasuna angeluarra, abiadura angeluarra, pultsazioa (w): w=2pi/T=2pif (rad/s)
- Hedapen abiadura(v): perturbazio inguruneko puntuetara einen azkar iristen den neurtzen du.Ez dago nahastu behar inguruneko partikulen oszilazio abiadurarekin. V=landa/T= landa.F (m/s)
- sin edo cos bidez adierazten dugu.
- Hasierako perturbazioa HHS.
- Fauriren teorema:uhin harmoniko dimentsio bakarreko ekuazioak beste uhin moten funtzioak onorioztatzeko ahalbidentzen digu.